Co to jest służebność przesyłu?
Służebność przesyłu jest zapisem, który w polskim prawie pojawił się dopiero w 2008 roku – wcześniej obowiązywały tylko dwie odmiany służebności: gruntowa i osobista. Opisuje ona kwestie dotyczące przeprowadzania urządzeń przesyłowych przez cudze nieruchomości. To, co przed rokiem 2008 budziło wiele wątpliwości i było przyczyną niedogodności zarówno u przedsiębiorców, jak i właścicieli gruntów, dziś wreszcie jest prawnie uregulowane. Co to jest służebność przesyłu, jak przebiega ustanowienie służebności przesyłu i z jakim wynagrodzeniem się to wiąże? Na te i powiązane pytania odpowiadamy poniżej.
Czym jest służebność przesyłu?
Służebność przesyłu to – obok gruntowej i osobistej – trzecia służebność wprowadzona do polskiego prawa. Została ona ustanowiona na mocy nowelizacji Kodeksu cywilnego w 2008 roku, a regulują ją artykuły 3051 – 3054. Do czasu jej wprowadzenia konieczność przeprowadzania przez cudze nieruchomości urządzeń przesyłowych prądu, wody, gazu czy światłowodów była dużym problemem i przyczyną sporów.
Mówiąc zatem najogólniej, służebność przesyłu jest prawnie uregulowanym sposób korzystania z cudzego gruntu lub nieruchomości w celu przeprowadzenia przesyłu energii, np. linii elektroenergetycznych, gazociągów, czy też rurociągów. Na mocy służebności właściciel nieruchomości udziela innemu podmiotowi prawa korzystania z części swojej nieruchomości w celu przeprowadzenia przesyłu mediów, takich jak energia elektryczna, gaz czy woda.
Jak ustanowić służebność przesyłu?
Jak przebiega ustanowienie służebności przesyłu? Przede wszystkim trzeba mieć świadomość tego, że służebność przesyłu prądu, wody czy gazu może być ustanowiona jedynie na rzecz podmiotu, którego działalność jest bezpośrednio powiązana z przesyłaniem danego medium.
Najczęściej służebność przesyłu gazu, wody lub prądu ma formę umownego ustanowienia służebności przesyłu. Wówczas właściciel nieruchomości lub osoba mająca prawa do gruntu musi złożyć oświadczenie woli w formie aktu notarialnego. Konieczne jest też złożenie wpisu ograniczonego prawa rzeczowego służebności przesyłu w księdze wieczystej.
Służebność przesyłu prądu
Służebność przesyłu prądu polega na instalacji przez operatora sieci elektroenergetycznej niezbędnych urządzeń przesyłowych, takich jak słupy czy transformatory. Po uruchomieniu przesyłu prądu, operator sieci elektroenergetycznej jest odpowiedzialny za utrzymanie infrastruktury przesyłowej w należytym stanie, co oznacza, że jest on nie tylko uprawniony, ale wręcz zobowiązany do przeprowadzania regularnych przeglądów, napraw i modernizacji.
Służebność przesyłu gazu
W ramach służebności przesyłu gazu na działce mogą być montowane różne urządzenia związane z infrastrukturą gazową. Chodzi tu zatem nie tylko o gazociągi, ale również urządzenia umożliwiające kontrolę przepływu gazu oraz regulację ciśnienia, a także zbiorniki gazu czy przyłącza gazowe. Przedsiębiorca jest zobowiązany do ich przeglądów i konwersacji, a właściciel nieruchomości ma obowiązek umożliwić mu dostęp do nieruchomości w tym celu.
Służebność przesyłu wody
Analogicznie do powyższych przypadków, służebność przesyłu wody wymaga montażu różnych urządzeń związanych z infrastrukturą wodociągową. Mamy tu zatem na myśli wodociągi, ale także pompy, wodomierze, zawory, zbiorniki wodne czy systemy bezpieczeństwa.
Wynagrodzenie za służebność przesyłu
Warto pamiętać o tym, że właściciel nieruchomości, przez którą przeprowadzone są urządzenia przesyłowe, może ubiegać się o wynagrodzenie za służebność przesyłu. Wynika to nie tylko z faktu, że sama infrastruktura może być uciążliwa (to oczywiste, że nie każdy chce mieć na swojej działce słupy z liniami wysokiego napięcia), a przedsiębiorca i jego podwykonawcy będą wymagali dostępu do nieruchomości. Wysokie stawki za służebność przesyłu prądu, gazu czy wody wynikają przede wszystkim z tego, że taka działka znacząco traci na wartości.
Ile żądać za służebność przesyłu? Cena za m2 w przypadku służebności prądu może wynieść nawet kilka tysięcy zł. W przypadku przesyłu gazu i wody ceny są zazwyczaj niższe. Wynagrodzenie za służebność przesyłu najczęściej wypłacane jest co miesiąc.
Jeżeli mają Państwo pytania odnośnie służebności przesyłu, zapraszamy do kontaktu.
