Czym jest standard energetyczny budynków? Standard WT 2021
Już niedługo wszystkie nowo powstające budynki w Polsce będą musiały spełnić warunki przedstawione w standardzie energetycznym WT 2021. Czym jest dokument, kogo obowiązuje i jak wpływa na nowoczesne budownictwo?
Jakie wymagania zawiera standard energetyczny WT 2021?
Standard WT 2021 to nowelizacja warunków technicznych, które musi spełnić dom energooszczędny. Aktualizacja wprowadzana jest raz na 5 lat – aktualnie obowiązuje jej wersja z 2017 roku. Od 2021 roku w życie wchodzi standard energetyczny WT 2021. Zawiera on szereg wymagań dotyczących budowy i użytych materiałów, a najważniejsze z nich to:
- EP (kWh/m2) – współczynnik, który określa roczne zapotrzebowanie na nieodnawialną energię pierwotną. Energia pierwotna budynku potrzebna jest do ogrzewania, przygotowania c.w.u., wentylacji, chłodzenia i oświetlenia. Aktualnie EP wynosi 95 kWh/m2, a od 2021 r. będzie wynosiło 70 kWh/m2.
- U (W/m2K) – współczynnik przenikania ciepła, który określa ucieczkę ciepła z domu na zewnątrz. Współczynnik U odnosi się do izolacyjności cieplnej ścian, okien, drzwi, dachów i stropów. Od 2021 roku nowe standardy energetyczne budynków określają, że ściany zewnętrzne będą musiały mieć współczynnik U równy bądź niższy 0,2 W/m2K, drzwi zewnętrzne i bramy garażowe – 1,4 W/m2K, okna fasadowe – 0,9 W/m2K, a dachowe – 1,1 W/m2K.
Warunki energooszczędności dla ścian
Jednym z istotnych elementów, znacznie obniżających współczynnik przenikania ciepła U, jest odpowiednia izolacja ścian. Przypomnijmy, że współczynnik U dla ścian zewnętrznych od 2021 roku nie może być wyższy niż 0,20 W/m2K.
Jak osiągnąć tak niską wartość? Duże znaczenie ma użyty izolator, ale także jakość robót budowlanych czy wilgotność materiałów, z których zbudowano przegrodę. Ważny jest dobry projekt. Przede wszystkim trzeba zadbać o całkowitą eliminację mostków cieplnych. Materiałem polecanym do ocieplania ścian, a także stropów i dachów w budynkach energooszczędnych jest wełna mineralna. Jej szczególną zaletą jest ponadprzeciętna elastyczność, dzięki czemu dokładnie wypełnia ona wszelkie szczeliny. Warto jednocześnie zaznaczyć, że wełna mineralna nie jest wyborem koniecznym, żeby spełnić warunki WT 2021.
Wykorzystanie wentylacji a straty energii w budynku
Standard budynku zgodny z WT 2021 pomoże uzyskać rozwiązanie, jakim jest wentylacja z odzyskiem ciepła. To system wymiany powietrza pomiędzy tym znajdującym się w pomieszczeniach a tym na zewnątrz. Dzięki instalacji znaczenie poprawiamy jakoś powietrza w pomieszczeniach – będzie ono świeże, przefiltrowane i pozbawione zanieczyszczeń.
Tym samym zwiększa się komfort mieszkania i mikroklimat – z uwagi na zapobieganie rozwojowi grzybów i pleśni. Nie ma potrzeby tradycyjnego wietrzenia, co wyklucza przeciągi i nierównomierne napowietrzenie pomieszczeń. Do tego dochodzą oszczędności w ogrzewaniu, spowodowane mniejszą potrzebą grzewczą. Wentylacja ma także dobry wpływ na środowisko, ponieważ dzięki niej pośrednio emitujemy mniej CO2 do atmosfery.
Osiągnięcie standardu energetycznego to jedno, ale czy zastosowanie nowoczesnych rozwiązań zwiększa koszt budowy domu w porównaniu do tradycyjnego budynku? Musimy liczyć się z tym, że wydatek na etapie budowy będzie o ok. 30% większy. Warto jednak analizować szerszą perspektywę, która pokazuje, że w związku z niską eksploatacją inwestycja zwróci się po ok. 10 latach.
Jakie instalacje stosować w budynkach energooszczędnych?
Sercem domów energooszczędnych są instalacje. Przede wszystkim wspomniana wyżej wentylacja z rekuperacją. Nie można jednak zapomnieć o ogrzewaniu. Ok. 70% energii pochłaniają właśnie te elementy. Dlatego też wykorzystanie nowych technologii wpływa bezpośrednio na największe oszczędności. Poza wentylacją w domu energooszczędnym należy zastosować system, który podnosi sprawność ogrzewania elektrycznego do poziomu opłacalnego. Takim urządzeniem może być pompa ciepła. Istotą jej działania jest bowiem pobierania ciepła z dolnego źródła, czyli z ziemia, powietrza lub wody, i przepompowywanie go do źródła górnego, a więc – do domowej instalacji grzewczej. Proces napędzany jest energią elektryczną, jednak jej pobór jest stosunkowo niewielki.
Czy obowiązują dopłaty do budownictwa energooszczędnego?
W 2013 roku Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej otworzył program dofinansowań do budowy domów energooszczędnych i pasywnych. Jednak z uwagi na niskie zainteresowanie został on zamknięty w 2016 roku.
W tej chwili nie ma żadnego programu, który pozwoliłby uzyskać dodatkowe fundusze na budowę domu w niskim standardzie energetycznym. Osoby, które zdecydują się na taki budynek, mogą natomiast skorzystać z nowych programów rządowych: Prosument 2 i Czyste Powietrze, które obejmują dofinansowanie pieców opalanych biomasą, pomp ciepła, kolektorów słonecznych o mocy cieplnej do 300 kWt, a także systemów fotowoltaicznych, małych elektrowni wiatrowych i układów mikrokogeneracyjnych o mocy do 40 k.
Nowe standardy energetyczne, które wejdą w życie wraz z dokumentem WT 2021 to z pewnością dodatkowe wyzwanie dla osób, które planują budowę domu w 2021 roku. Warto jednak pomyśleć o wymogach jak o inwestycji w komfort mieszkania i ochronę środowiska.
