Samodzielne fugowanie płytek - fuga epoksydowa czy cementowa?

Aby zaoszczędzić na robotach wykończeniowych, często drobniejsze prace wykonujemy samodzielnie. Jedną z nich, którą można się zająć we własnym zakresie, jest ułożenie i fugowanie płytek. Będą oczywiście potrzebne pewne zdolności manualne, ale nawet początkujący mistrz domowych napraw powinien sobie poradzić.

Co to jest fuga - ?

Zapewne J.S Bach byłby obrażony, gdyby się dowiedział, że jego misterne fugi, w tym znaczeniu tego słowa, obecnie kojarzą się większości ludzi z zupełnie czymś innym. Kto zapytany o fugę odpowie, że jest to kunsztowna forma muzyczna oparta na polifonii? Przeważać będą odpowiedzi, że to wypełnienie szczeliny pomiędzy płytkami w łazience. I o tym będziemy pisać.

Rodzaje fug

Zależnie od rodzaju okładziny i warunków, w jakich będzie użytkowana oraz szerokości fugi, można zastosować kilka jej rodzajów. Do wyboru mamy: podstawowe fugi cementowe, cementowe uszlachetnione, fugi epoksydowe, uszczelniacze polimerowe, akrylowe i silikonowe. Wszelkiej maści uszczelniacze są najczęściej wykorzystywane do połączeń wymagających dużej elastyczności, narażonych na odkształcenia. Będą to narożniki, połączenie różnych materiałów, wypełnienia szczelin na styku powierzchni pionowych i poziomych. Do płytek ceramicznych, najczęściej używanych w dekoracji i wykańczaniu ścian łazienek, kuchni oraz posadzek w tych pomieszczeniach, najlepiej sprawdzą się fugi cementowe lub epoksydowe.

Spoiny epoksydowe - zasady ich wykorzystania

Fugi na bazie żywic epoksydowych są trwalsze, o wiele bardziej odporne na kontakt z wodą i środkami chemicznymi oraz nie wchłaniają tłuszczy, ani innych zabrudzeń. Właśnie ze względu na tak daleko posuniętą odporność fuga epoksydowa była dotąd najczęściej stosowana w miejscach użyteczności publicznej, basenach, kuchniach i restauracjach. Coraz częściej rozwiązanie to trafia do domów, szczególnie łazienek i pomieszczeń WC, kotłowni i garaży. Ze względu na ograniczoną wrażliwość na dłuższy kontakt z wodą fugi z powodzeniem mogą być wykorzystywane jako spoiny płytek basenów, w tym zewnętrznych, czy ogrodach zimowych. Nie jest polecane natomiast stosowanie żywic epoksydowych na tarasach i balkonach, ponieważ bardzo niski stopień paroprzepuszczalności może spowodować, że będzie się pod nimi gromadzić wilgoć, a w konsekwencji może zajść zjawisko odparzania i odpadania płytek. Spoiny na bazie żywic najlepiej czują się w towarzystwie płytek o dużych rozmiarach i fudze o szerokości od 1 do kilku, a czasem nawet do kilkunastu milimetrów.

Cementowe wypełnienie spoin

Dawniej spoiny na bazie cementu były bardzo nietrwałe, kruszyły się i szybko ulegały zabrudzeniom, dlatego nowoczesne mieszaniny zawierają wiele dodatków uszlachetniających, pozwalających na szersze zastosowanie wypełnień cementowych. Zależnie od użytych uszlachetniaczy różnie oznacza się opakowania z tak przygotowaną zaprawą. Dla fug najbardziej uniwersalnych, o prawie każdym zastosowaniu, ze względu na obecność w nich dużej ilości tworzyw sztucznych stosuje się, zgodnie z normą, symbol CG2. Dla fug o mniejszej absorpcji wody dodaje się literę W, a odporniejsze na ścieranie otrzymują dodatkowy symbol A. Normalnie wiążące fugi cementowe oznaczone są symbolem CG1. W przypadku konieczności wykonania fug na tarasach i balkonach spoiwo cementowe będzie najlepszym rozwiązaniem. Zależnie od wielkości płytek, także i w wypadku zastosowania zapraw cementowych możliwe jest wypełnienie fug o szerokości od 2, do nawet 25 milimetrów.

Dobór narzędzi do spoinowania płytek

Każdy rodzaj zaprawy wymaga użycia odpowiednich narzędzi oraz akcesoriów, które znacznie ułatwią pracę, jaką jest fugowanie płytek. Szczególnie istotne będzie to w przypadku fug epoksydowych. Ze względu na swoją specyfikę szybkiego przesychania oraz zwiększonej odporności, muszą być odpowiednio dobrane i wytrzymałe. Zapewnią to twarde gąbki, wykonane np. z włókniny do przecierania fug i celulozowe gąbki do ich profilowania. Warto mieć też na podorędziu specjalne płyny do czyszczenia płytek z zabrudzeń w razie pozostawienia zaschniętych, drobnych zanieczyszczeń fugą na okładzinach. Do pracy z zaprawą cementową potrzebna będzie gumowa szpachelka, zwana często fugówką, packa oraz gąbka do ścierania nadmiaru masy. Można też pokusić się o zastosowanie rękawa do nakładania spoin lub pistoletu do fugowania. W obu przypadkach niezbędne będzie naczynie do rozrobienia fugi.

Nakładanie fug - jak uniknąć błędów przy spoinowaniu

Przed rozpoczęciem pracy warto sprawdzić na mniej widocznym kawałku powierzchni, jak ostatecznie będzie wyglądać wybrany przez nas typ i kolor spoiny. Jest to ostatni moment, aby realistycznie obejrzeć, czy na pewno taki rodzaj będzie nam odpowiadać. Oczywiście położenie płytek warunkuje nam już szerokość szczeliny, której nie zmienimy, ale jeszcze możemy ewentualnie dokonać zmian w kolorystyce produktu. Pamiętać też trzeba o tym, aby płytki po położeniu odpoczęły co najmniej 24 godziny. Jest to konieczne, żeby później ułożone przez nas spoiny dobrze się utrzymywały na suchej powierzchni Fugowanie nie jest trudne. W przypadku fug epoksydowych mieszamy żywicę z utwardzaczem w odpowiednich proporcjach. Lepiej rozrabiać stopniowo niewielkie ilości, ponieważ materiał epoksydowy o wiele szybciej zasycha i rozprowadzając zbyt dużą ilość fugi, możemy potem nie zdążyć jej uformować i oczyścić ewentualnych zabrudzeń. Jeszcze prostsze są zasady mówiące o tym, jak fugować spoiną cementową. Po zmieszaniu zaprawy z wodą i uzyskaniu odpowiedniej, jednolitej masy, fugę rozprowadzamy pacą, pracując spokojnymi ruchami i delikatnie umieszczając fugę w szczelinach. Nadmiar spoinowania i rozmazania usuwamy po prawie całkowitym wyschnięciu fugi. Kiedy ta wyschnie całkowicie, może być problematyczne usunięcie jej szczególnie z okładzin mocno porowatych jak np. płytki kamienne. Poza tym, właśnie fugując płytki kamienne, trzeba pamiętać , że tu zaprawa wyschnie nieco szybciej z tego względu, że kamień ,,pije” wodę i sam przesusza spoinę. O rodzajach używanych płytek na ściany i podłogi przeczytać można na naszym blogu-czytelni.

Układanie fug jest łatwiejsze od układania płytek i o wiele mniej frustrujące. Jednak obie te czynności można wykonać własnymi rękoma i jeżeli tylko chcemy się sprawdzić w charakterze domowych złotych rączek, mając w zanadrzu trochę wolnego czasu i cierpliwości – taka praca oraz osiągnięty efekt dadzą wiele satysfakcji.