Gzyms: co to jest?
Pozornie mogłoby się wydawać, że dom jednorodzinny to dość nieskomplikowana konstrukcja, ograniczająca się do ścian, pokrycia dachowego, okien i drzwi. Jednak każdy taki budynek jest bogaty także w różnego rodzaju elementy dodatkowe, pełniące zarówno funkcję praktyczną, jak i dekoracyjną. Możemy tu wskazać między innymi na kolumny, lukarny czy gzymsy. Co to jest gzyms i jaką rolę pełni w budownictwie? Tego dowiesz się z poniższego artykułu
Co to jest gzyms?
Na początku warto odpowiedzieć, czym w ogóle jest gzyms. Co to jest? Najprościej można zdefiniować go jako element architektoniczny w formie wystającego od lica elewacji pasa, który jest montowany na ścianie zewnętrznej lub wewnętrznej.
Gzymsy były znane już w architekturze starożytnej. W starożytnej Grecji i Rzymie gzymsy wieńczyły belkowanie, tworząc jego najwyższy pas i pełniąc rolę ozdobną oraz ochronną – zabezpieczały ścianę przed zaciekami. Elementy te powszechnie były stosowane także w gotyku, gdzie były podcinane pod kątem 45˚ i miały żłobiony rowek, który zapobiegał spływaniu wody na ścianę. W kolejnych epokach, renesansie i baroku, popularnością cieszyły się gzymsy kształtowane, które z upływem lat nabierały coraz bardziej rozbudowanych i efektownych form.
Oczywiście, gzymsy tworzy się także współcześnie, choć nie ulega wątpliwości, że w dzisiejszym budownictwie większy nacisk niż na walory artystyczne kładzie się na praktyczność tego elementu architektonicznego.
Gzyms – dlaczego jest stosowany?
Wiesz już, co to jest gzyms w budownictwie, ale jaką dokładnie pełni on rolę? To zależy od tego, czy mówimy o gzymsie zewnętrznym, czy wewnętrznym…
Z punktu widzenia historycznego gzyms pełni przede wszystkim funkcję ochronną – stanowi główne zabezpieczenie elewacji budynku przed ociekającą wodą deszczową. I chociaż na przestrzeni wieków rolę gzymsu rozbudowywano o funkcję dekoracyjną, wymyślając coraz to bardziej wymyślne kształty i formy tego elementu, obecnie wraca się do źródeł. W większości domów jednorodzinnych gzyms zewnętrzny pełni typowo funkcję praktyczną – dodatkowo, montuje się też do niego rynnę.
Wyróżniamy następujące rodzaje gzymsów zewnętrznych:
- wieńczące (nazywane też głównymi i koronującymi) – znajdują się na szczycie ściany;
- międzykondygnacyjne – mocuje się je na wysokości stropów między kondygnacjami – te pełnią przede wszystkim rolę dekoracyjną
- cokołowe – oddzielają cokół od lica ściany;
- nadotworowe (nadokienne i naddrzwiowe) – montowane nad otworami okiennymi lub drzwiowymi.
We współczesnym budownictwie stosuje się również gzymsy wewnętrzne, które – w przeciwieństwie do zewnętrznych – pełnią przede wszystkim funkcję dekoracyjną. Szczególnie w klasycznych salonach i wnętrzach urządzonych w stylu vintage czy retro zdobią one takie elementy wyposażenia, jak kominki czy piece.
Zobacz projekty domów tradycyjnych
Gzyms w budownictwie – co oznacza?
Obecnie gzyms w budownictwie na ogół nie jest niezbędny. Nowoczesne technologie pozwalają zwieńczyć ścianę obróbką blacharską. Może ona być wykonana w sposób niemal niezauważalny, albo jako delikatny akcent wieńczący ścianę. Choć współczesne, minimalistyczne trendy architektoniczne bardziej sprzyjają stosowaniu gzymsów prostych, o typowo praktycznym charakterze, jednak projekty domów klasycznych i dworkowych, jakie możesz znaleźć w ofercie naszego biura Domowe Klimaty pokazują, że gzyms ozdobny w odpowiednich okolicznościach również może być doskonałym rozwiązaniem
