Wentylacja mechaniczna – ile można zaoszczędzić na odzysku ciepła z rekuperatorów?
Wentylacja mechaniczna z odzyskiem ciepła to nowoczesny rodzaj wentylacji budynków, który swoimi zaletami zdecydowanie przewyższa tradycyjną wentylację grawitacyjną. Taki system jest znacznie wydajniejszy, a do tego pozwala zaoszczędzić na kosztach ogrzewania. Oto, co trzeba o nim wiedzieć.
Zadania instalacji wentylacyjnej w budynku jednorodzinnym
Każdy budynek mieszkalny musi być wyposażony w wentylację, o czym stanowi polska norma PN-83/B-03430. Zadaniem tej instalacji jest wymiana zużytego powietrza znajdującego się wewnątrz pomieszczeń na świeże – pochodzące z zewnątrz. Sprawnie działająca wentylacja nie tylko dostarcza do budynków powietrze zużywane przez ludzi, zwierzęta czy domowe sprzęty, ale również pozwala utrzymać jego dobrą jakość. Jest to szczególnie ważne w sytuacji, gdy powietrze w pomieszczeniach zanieczyszczają np. opary z gotowania, dymu papierosowego czy drobinki tłuszczu.
Bez drożnej wentylacji w pomieszczeniach może panować podwyższony poziom wilgotności i rozwijać się pleśń, a użytkownicy budynku mogą być narażeni na wiele dolegliwości. Koszt wykonania instalacji wentylacyjnej oraz jej efektywność bywają różne w zależności od tego, jaki jej rodzaj zostanie uwzględniony w projekcie budowlanym. Jednym z najlepszych rozwiązań do budynku jednorodzinnego jest wentylacja mechaniczna.
Wygoda i komfort w życiu codziennym – co daje wentylacja mechaniczna?
Koszt wentylacji mechanicznej jest wyższy niż koszt wentylacji grawitacyjnej, stanowiącej najprostsze i najtańsze rozwiązanie, jednak to właśnie ten pierwszy system zapewnia użytkownikom najwięcej korzyści. Niezbędnym elementem takiej instalacji są wymagające zasilania wentylatory, których działaniem można samodzielnie sterować. Co bardzo ważne, wentylacja mechaniczna bardzo często, zwłaszcza podczas budowy domów energooszczędnych i pasywnych, uzupełniana jest o rekuperator, a także gruntowy wymiennik ciepła (GWC). W efekcie ze zużytego i odprowadzanego powietrza odzyskiwane jest ciepło, które następnie służy do ogrzania w rekuperatorze powietrza świeżego.
Wentylacja z odzyskiem ciepła działa w sposób kontrolowany, a dzięki temu do pomieszczeń napływa dokładnie taka ilość świeżego powietrza, jaka jest wymagana. Co ważne, tego typu instalacja eliminuje potrzebę otwierania okien, a więc pozwala uniknąć przeciągów i hałasu. Dodatkowo napływające z zewnątrz powietrze jest od razu filtrowane, co wywiera korzystny wpływ na zdrowie mieszkańców.
Sprawna wymiana powietrza w każdych warunkach atmosferycznych
Jest jeszcze jedna, kluczowa zaleta, dla której warto ponieść koszt wykonania instalacji wentylacyjnej z odzyskiem ciepła. Bez względu na to, jakie warunki atmosferyczne panują za oknem, wentylacja mechaniczna działa niezawodnie. To zdecydowanie odróżnia ją od taniej wentylacji grawitacyjnej, wymuszającej cyrkulację powietrza w sposób naturalny, która w okresie letnim nie jest skuteczna (praktycznie nie działa), a w czasie zimy powoduje duże starty ciepła. Tymczasem wentylacja mechaniczna pozwala uniknąć wszystkich tych problemów – ponieważ za jej działanie odpowiadają zasilane energią elektryczną wentylatory, zachowuje taką samą skuteczność bez względu na pogodę.
Przegląd zalet wentylacji mechanicznej z rekuperatorem i GWC
Wentylacja mechaniczna wyposażona w rekuperator pozwala odzyskiwać ciepło ze zużytego powietrza, a dzięki temu oszczędzać energię potrzebną do ogrzania pomieszczeń. Jej efektywność i funkcjonalność można jeszcze podnieść, decydując się na zakup gruntowego wymiennika ciepła. Dzięki niemu odzysk ciepła jest sprawniejszy, ponieważ do systemu zawsze trafia ciepłe powietrze – dzieje się tak, bo GWC pozwala doprowadzić powietrze wystarczająco głęboko pod powierzchnię ziemi, by jego temperatura stała się dodatnia. Koszt gruntownego wymiennika ciepła wynosi ok. 10 tys. zł, jednak jego zakup przynosi jeszcze jedną korzyść – ten element systemu nie tylko wstępnie ogrzewa powietrze zimą, ale również schładza je w lecie, zapewniając w pomieszczeniach większy komfort podczas upałów.
Projekt wentylacji mechanicznej w domu jednorodzinnym – wytyczne rekuperacji
Wentylację mechaniczną można zamontować w istniejącym już budynku, ale jej obecność warto uwzględnić już na etapie budowy. Wykonanie systemu musi zostać poprzedzone odpowiednim projektem opracowanym na podstawie projektu budowlanego domu jednorodzinnego. Powinny znaleźć się w nim wytyczne dotyczące rodzaju oraz parametrów wykorzystywanych materiałów i urządzeń, m.in. kanałów wentylacyjnych i centrali wentylacyjnej, a także zalecenia dotyczące ich rozmieszczenia w budynku.
Projekt musi uwzględniać także obecność pozostałych części systemu, m.in. czerpni, wyrzutni oraz elementów nawiewnych i wywiewnych. Należy pamiętać, że powinien zostać opracowany na postawie stosownych obliczeń, tak by wartość strumieni powietrza wywiewanego i nawiewanego była zbilansowana, a instalacja miała właściwą wydajność.
Ile trzeba zapłacić za wentylację mechaniczną i jak obliczyć koszty rekuperacji?
Koszt wentylacji z odzyskiem ciepła jest różny w zależności od stopnia jego skomplikowania, wielkości budynku czy parametrów wybranego rekuperatora. Można przyjąć, że na zakup materiałów, rekuperatora i wykonanie instalacji trzeba przeznaczyć co najmniej kilkanaście tysięcy złotych. Koszty będą wyższe o kilka tysięcy złotych, jeśli dodatkowo zdecydujemy się na GWC. Warto jednak spojrzeć na ten wydatek z innej strony – wybór tego rozwiązania wyklucza potrzebę budowy specjalnego komina, jaki wymagany jest w przypadku wentylacji grawitacyjnej, a także nawiewników okiennych czy okien z mikrowentylacją. Oznacza to, że w praktyce koszty wentylacji mechanicznej nie są aż tak wysokie.
A kiedy zwróci się zakup instalacji tego typu? Trudno jednoznacznie to określić, ponieważ ma na to wpływ wiele czynników. Jednak zważywszy na to, że sprawny, wydajny i prawidłowo zamontowany system pozwoli obniżyć straty ciepła o więcej niż 50%, a tym samym obniżyć koszty ogrzewania domu nawet o ponad 1 tys. zł rocznie, zwrotu można spodziewać się nawet po kilku latach.
Oszczędność to jedna z najważniejszych zalet wentylacji mechanicznej, którą można uwzględnić w projektach domów energooszczędnych. Warto jednak pamiętać także o innych korzyściach tego typu rozwiązania – poprawa samopoczucia, a nawet zdrowia, komfort i wygoda to czynniki, których nie da się przeliczyć na pieniądze. W obecnie panujących trendach to aż grzech nie korzystać