Izolacja fundamentów.
Główną funkcją izolacji fundamentów jest ochrona ściany przed szkodliwym działaniem wilgoci. Skuteczność zabezpieczenia zależy od ciągłość hydroizolacji wszystkich elementów podziemnych budynku.
Niewłaściwa ochrona przed destrukcyjnym działaniem wody na przyziemne części domu zagraża jego konstrukcji. Woda nie tylko szkodzi materiałom budowlanym, ale charakteryzuje się właściwościami korodującymi. Ściany fundamentowe narażone na długotrwały kontakt z wilgocią stają się słabsze, mniej wytrzymałe. Woda może również spowodować kruszenie się ścian. Dobór izolacji fundamentu poziomej zależy od warunków wodno-gruntowych oraz rodzaju materiału budowlanego zastosowanego do wykonania podziemnych elementów budynku.
W zależności od rodzaju gruntu, na którym ma być posadowiony budynek stosuje się izolacje przeciwwilgociowe - lepiki, folie, masy bitumiczne lub przeciwwodne, czyli maty, papy termozgrzewalne, membrany, modyfikowane masy bitumiczne. Pierwszy rodzaj znajduje zastosowanie przy niskim poziomie wód gruntowych i gruncie wysokoprzepuszczalnym. Z kolei izolacje przeciwwodne znajdują zastosowanie na gruntach o wysokim poziomie wód i znikomej przepuszczalności gleby.
Izolacje fundamentów dzielimy na izolację poziomą ław fundamentowych lub płyty fundamentowej, izolację pionową zewnętrzną oraz izolację poziomą posadzki. Izolacja pozioma zapobiega kapilarnemu podciąganiu wilgoci przez mury. Pierwszą izolację poziomą wykonuje się na wierzchu ław fundamentowych, drugą natomiast nad stropem piwnic. Izolacja pozioma ław fundamentowych musi być szczelnie połączona z izolacją pionową ścian fundamentowych oraz izolacją podposadzkową w piwnicy.
Izolacja pionowa zabezpiecza zagłębione w gruncie ściany przed naporem wilgoci. Zawsze jest połączona z izolacjami poziomymi i musi sięgać strefy cokołowej. Sposób i materiały do wykonania izolacji dobiera się w zależności od obciążenia wodą fundamentów.
Pozioma izolacja podposadzkowa piwnic zabezpiecza przedostawaniu się wody przez warstwy podłogowe (czy to na skutek naporu wody od spodu przy wysokim poziomie wody gruntowej czy też na skutek podciągania kapilarnego). Musi być wykonana całopowierzchniowo i połączona z izolacją fundamentów.
Do izolacji stosowane są zazwyczaj materiały na bazie bitumów. Są to zarówno izolacje powłokowe jak i bezszwowe. Podzielić je można na: roztwory i emulsje asfaltowe, pasty i lepiki, jedno- i dwuskładnikowe masy uszczelniające, membrany samoprzylepne i papy. Do materiałów mineralnych zaliczyć można szlamy uszczelniające, sztywne i elastyczne, jedno- i dwuskładnikowe), bentonity oraz krystaliczne zaprawy uszczelniające. Z bitumicznych materiałów bezspoinowych najczęściej stosuje się roztwory i emulsje, pasty oraz modyfikowane polimerami masy (KMB), z materiałów mineralnych elastyczne szlamy (mikrozaprawy).
Bezszwowe materiały bitumiczne można podzielić na: lepiki asfaltowe, roztwory asfaltowe, emulsje asfaltowe, masy asfaltowe oraz grubowarstwowe polimerowo-bitumiczne masy hydroizolacyjne (KMB). Są to materiały jedno lub wieloskładnikowe, bezzapachowe, bezrozpuszczalnikowe, o niemal natychmiastowej odporności na deszcz, pozwalające na szybkie zasypanie wykopów fundamentowych. KMB w zależności od grubości warstwy mogą stanowić zarówno izolację przeciwwilgociową jak i przeciwwodną. Dostępne na rynku masy KMB różnią się liczbą składników (jedno- lub wieloskładnikowe) a co za tym idzie sposobem i czasem schnięcia. Materiały jednoskładnikowe wiążą przez wysychanie. Czas wysychania zależy zasadniczo warunków zewnętrznych, co może w pewnych sytuacjach przedłużać czas realizacji inwestycji (dopóki warstwa izolacji nie wyschnie nie można ułożyć płyt ochronnych i zasypać wykopu). Innym niebezpieczeństwem jest możliwość zniszczenia warstwy izolacji przez np. niespodziewaną burzę – jednoskładnikowe materiały izolacyjne są odporne na deszcz po całkowitym wyschnięciu. Dwuskładnikowe masy, na skutek pewnych specyficznych właściwości roztworu potrafią w czasie twardnienia wiązać nawet bez dostępu powietrza lub w obecności wody. Są one niemal natychmiast odporne na deszcz i szybko wiążą.
Bardzo istotny jest podczas wykonywania robót fundamentowych poziom wody gruntowej. Powinien on być przynajmniej o 30 cm niższy niż poziom dna wykopu pod ławy fundamentowe. Szerokość wykopu powinna umożliwiać staranne i dokładne późniejsze wykonanie izolacji pionowych. Izolację poziomą ław fundamentowych należy wykonać w sposób umożliwiający jej późniejsze połączenie z izolacją pionową. Stosuje się tu najczęściej mineralne szlamy uszczelniające. Na izolację podposadzkową należy stosować albo wspomniane wcześniej szlamy, albo masy KMB.
Pionowe izolacje przeciwwilgociowe i przeciwwodne wykonuje się zazwyczaj z powłok bitumicznych. Jednymi z najlepszych są masy KMB. Dwuskładnikowe schną niemal niezależnie od warunków atmosferycznych, a wykop może być zasypany już następnego dnia. Można oczywiście stosować także elastyczne szlamy.
Bardzo ważne dla ochrony obiektu przed działaniem wody i wilgoci jest prawidłowo zaprojektowany układ hydroizolacji obiektu, a precyzyjniej mówiąc połączenia ściany fundamentowej z płytą posadzkową i cokołem. Te newralgiczne połączenia konstrukcyjne są najbardziej narażone na destrukcyjne oddziaływanie wody. Szczelność i trwałość połączenia jest osiągana dzięki zastosowaniu jednego systemu hydroizolacji. Dopuszczalne jest połączenie na zakładkę obu warstw dwóch różnych produktów, ale najlepiej jeżeli są one ze sobą kompatybilne tzn. pochodzą z rodziny produktów jednego producenta. Jednak niektórych wyrobów izolujących nie można połączyć, np. izolacji poziomej z papy z izolacją pionową ze szlamu.
Fot. Selena
