Pergola ogrodowa i tarasowa - Jak zbudować drewnianą pergolę z jakimi pnączami ją obsadzić?
Pergola w ogrodzie lub na tarasie to jeden z najpiękniejszych obiektów małej architektury. To świetne miejsce do odpoczynku, spożywania posiłków i organizacji imprez. Powinno się ją dopasować formą i użytymi materiałami do stylu urządzania ogrodu. Jak to zrobić właściwie?
Konstrukcja oraz materiały użyte do budowy pergoli, zarówno tej wolnostojącej jak i tarasowej, powinny pasować do stylu domu i ogrodu. Asortyment dostępny na rynku jest bogaty pod tym względem. Można skorzystać z usług profesjonalnej firmy lub zdecydować się na budowę samodzielnie. Ta ostatnia opcja wymaga jednak pewnej wprawy i umiejętności majsterkowicza.
Pergola – projekt techniczny to podstawa
Pergola ogrodowa to zaawansowany projekt, dlatego wcześniej powinno się nakreślić (lub zamówić) szczegółowy schemat. Szkic powinien przedstawiać typ konstrukcji i wymiary wszystkich elementów. W zależności od wielkości wybiera się odpowiednią skalę rysunku (1 : 10, 1 : 20, 1 : 50). Pergola powinna mieć 200–250 cm wysokości. Odległości pomiędzy słupami wynoszą średnio 170–250 cm. Należy zwrócić uwagę na parametry wytrzymałościowe, np. słupki drewniane o wys. 250 cm powinny być umieszczane w odległości ok. 250 cm od siebie i mieć grubość od 9 × 9 cm do 14 × 16 cm – takie dane można znaleźć np. w poradniku Joachima Breschke „Altany, pergole, pawilony ogrodowe”. W przypadku ciężkich, wolnostojących pergoli (np. murowanych) ważny jest fundament, który powinien mieć 80–100 cm głębokości. Pergola w ogrodzie to popularny temat – aranżacje, zdjęcia i projekty są łatwo dostępne w Internecie.
Pergola, trejaż, krata – z jakich konstrukcji stawiać pergole?
W sprzedaży dostępne są różnorodne materiały (słupy, belki), z których można zbudować pergolę. Najczęściej wykorzystuje się drewno, które jest uniwersalne, nadaje poczucie ciepła i nie powoduje w ogrodzie efektu przytłoczenia. Tradycyjna, kanciasta, drewniana pergola pasuje do ogrodów różnego typu. W przypadku stylów rustykalnego, leśnego i naturalistycznego warto postawić na okrąglaki z korą. Drewniane elementy zaleca się zaimpregnować jeszcze przed montażem. Nowoczesna pergola często powstaje z metalu i aluminium, jest otwarta lub ma zadaszenie, np. z poliwęglanu. Rzadziej stawia się na konstrukcje murowane wykańczane cegłą klinkierową, cegłą tradycyjną lub kamieniem. W tym wypadku trzeba użyć tego samego materiału, z którego powstał dom, ewentualnie ogrodzenie.
Pergola drewniana przymocowana do domu – aranżacje
Pergola drewniana przymocowana do domu to jeden z najpopularniejszych i najpraktyczniejszych typów konstrukcji. Ma wiele zalet: Jest stabilniejsza, gdyż nie jest tak narażona na wiatr, można ją postawić bezpośrednio na tarasie, może być otwarta z trzech stron lub zamknięta (z jedynym wejściem od frontu) i sprawdza się jako jadalnia, gdyż odległość od kuchni jest niewielka. Tradycyjne pergole nie mają zadaszenia – ich „sufit” składa się z poprzecznych belek udekorowanych pnączami. Coraz częściej stawia się jednak na pergole zadaszone. Zadaszenie, które ma chronić przed deszczem i śniegiem, zwykle powstaje z materiałów przepuszczających i jednocześnie rozpraszających promienie świetlne. To m.in. nowoczesny poliwęglan i jego tańsza alternatywa – szkło akrylowe (pleksi).
Pergola nowoczesne i ekologiczne zadaszenie tarasu – jak prawidłowo ją zamocować?
Taras z powodzeniem można zadaszyć pergolą – takie rozwiązanie jest mniej praktyczne niż szczelny dach, jednak wygląda dużo atrakcyjniej. Technika montażu zależy od rodzaju materiałów i założeń projektu. Można na przykład łączyć okrąglaki ze sobą na zakładkę, a kanciaste profile – ocynkowanymi śrubami. Odległość między belkami wynosi średnio 20–60 cm – takie dane znajdziemy na portalu Ogrodosfera.pl. To istotne z perspektywy stabilności konstrukcji i uprawy pnączy. Do budowy zadaszenia można użyć także łukowato wygiętych belek siodłowych zbudowanych z klejonych desek.
Propozycje obsadzenia pergoli roślinami
Pergola w ogrodzie to świetna podpora dla pnączy, bardziej efektowna od kratownic, łuków czy trejaży. Pozwala na uprawę różnych roślin, nawet osiągających duże rozmiary. O nasadzeniach poszczególnych gatunków powinno decydować nie tylko stanowisko, ale także wytrzymałość obiektu na obciążenia. Na pergoli można uprawiać większość pnączy ozdobnych. Najpopularniejsze gatunki to powojniki, miliny, wiciokrzewy i akebie. Pnącza o dekoracyjnych liściach nadające się do tego celu to kokornak wielkolistny, miesięcznik dahurski, pochrzyn chiński, winnik tojadowaty, winnik zmienny i winobluszcz Henry'ego. Ze względu na zapach kwiatów warto także przy belkach posadzić groszek pachnący. W przypadku pnączy wytwarzających jadalne owoce sprawa nie jest aż tak oczywista. Jak wykonać pergolę na winogrona? Trzeba postawić na mocniejsze materiały (belki i słupy powinny mieć większą średnicę), a dodatkowo konstrukcje należy wzmocnić zastrzałami. Zasada dotyczy także uprawy aktinidii, wytwarzającej owoce popularnie nazywane kiwi.
Niezależnie od jej typu, budowa pergoli to duże przedsięwzięcie, dlatego każda decyzja powinna być przemyślana. Dobrze zbudowany obiekt będzie służyć przed długie lata, a odpowiednio obsadzony zielenią, stanie się rzeczywistą wizytówką ogrodu i miejscem relaksu.
