Klimatyzacja w domu i jej koszt
W czasie letnich upałów zapewne wiele osób zastanawia się nad instalacją klimatyzacji, marząc o strumieniu rześkiego powietrza przynoszącego wytchnienie. Jeszcze niedawno klimatyzowane pomieszczenia były kosztownym luksusem, podobnie jak samochody.
Dzisiaj klimatyzację spotykamy na każdym kroku. Systemy klimatyzacji są w dodatku coraz doskonalsze, wręcz inteligentne i przyjazne człowiekowi. Łatwo jest dostosować ich funkcjonowanie do indywidualnych upodobań. Właściwie nic nie stoi na przeszkodzie, aby zastosować tę sprawdzoną technologię w mieszkaniu lub w domu jednorodzinnym.
Specyfika: dużo małych pomieszczeń.
W odróżnieniu od samochodu czy sklepu lokale mieszkalne są trudniejsze do zastosowania klimatyzacji. Posiadają zwykle wydzielone ścianami pomieszczenia o różnej specyfice. Klimatyzatory natomiast działają na zasadzie pobierania powietrza z pomieszczenia, schładzania go, ewentualnie filtrowania i wydmuchiwania z powrotem do tego samego pomieszczenia. Zatem klimatyzacja salonu nie będzie działać w sypialni za ścianą.
Decydując się na zaaplikowanie klimatyzacji w naszym mieszkaniu musimy zastanowić się ile pieniędzy możemy przeznaczyć na ten cel i jakie pomieszczenia chcemy w nią wyposażyć.
Jak działa klimatyzacja
Dostępnych jest wiele urządzeń o różnym stopniu zaawansowania. Wszystkie one działają w podobny sposób, który można porównać do lodówki. Wyposażone są w agregat odpowiadający za sprężanie czynnika chłodzącego i odprowadzenia powstającego przy tym ciepła (w lodówce takie coś znajduje się z tyłu obudowy), oraz w zespół parownika schładzający powietrze pobierane z pomieszczenia (coś jakby wentylator wstawiony do komory chłodzenia w lodówce).
Często urządzenia klimatyzacyjne posiadają możliwość odwrócenia trybu pracy i wtedy działają jak pompa ciepła. Mogą zatem służyć do dogrzewania pomieszczeń.
Ubocznym skutkiem działania klimatyzacji jest woda. W trakcie schładzania ciepłego powietrza wytrąca się para wodna, która skrapla się na elementach parownika i spływa do zbiorniczka lub wypływa na zewnątrz.
Moc urządzenia
Przy doborze urządzenia do klimatyzacji kluczowe jest określenie jego mocy. Przyjmuje się, że do schłodzenia pomieszczenia o powierzchni 10 m² potrzebna jest moc 1 kW (przy standardowej wysokości pomieszczenia ok. 2,6 m). Zatem na przykład pokój o powierzchni 25 m² będzie wymagał klimatyzatora o mocy 2,5 kW.
Klimatyzatory kompaktowe to najprostsze urządzenia. Mają obie funkcje sprężarki i parownika umieszczone w jednej obudowie. W kierunku pomieszczenia wydmuchiwane jest schłodzone powietrze, a ciepłe odprowadzane na zewnątrz budynku bezpośrednio przez otwór w ścianie lub przewodem elastycznym np. przez okno (podłączenie do przewodu wentylacyjnego jest możliwe tylko wtedy, gdy jest on wyposażony w wentylator wyciągowy). Takie urządzenie jest stosunkowo tanie, koszt do 1000 zł, ale ma niewielką moc (2 – 3,6 kW) i może obsłużyć tylko jedno niezbyt duże pomieszczenie; na przykład pokój do pracy. Trzeba się również liczyć z wytwarzanym przez nie hałasem. Zaletą jest niekłopotliwy montaż wymagający właściwie tylko podłączenia do prądu oraz możliwość łatwego przemieszczania.
Klimatyzatory typu split posiadają rozdzielone moduły sprężarki (zewnętrzny) od parownika (wewnętrzny) w oddzielnych obudowach. Ten pierwszy montowany jest na zewnątrz budynku, a drugi w schładzanym pomieszczeniu. Połączone są przewodami umożliwiającymi krążenie czynnika chłodzącego. Urządzenia tego typu mają większą moc (3,5 – 5,1 kW) i są znacznie mniej hałaśliwe. Umożliwiają też usytuowanie estetycznie wyglądającego modułu wewnętrznego w dowolnym miejscu. Koszt zakupu urządzenia typu split, to około 1500 – 2500 zł, koszt montażu przez wykwalifikowaną ekipę. to ok. 1000 – 1500 zł.
Przykładowe cenniki montażu klimatyzacji:
http://m-klima.pl/?cennik-uslug-klimatyzacja,30
http://www.atcklima.pl/cennik
Klimatyzatory typu multi-split umożliwiają podłączenie do jednego modułu zewnętrznego kilku (do 5 szt.) jednostek wewnętrznych o łącznej mocy do 12,5 kW. W każdym z pomieszczeń wyposażonych w moduł wewnętrzny możliwa jest indywidualna regulacja temperatury powietrza. Koszt modułu zewnętrznego wynosi ok. 4000 – 5000 zł. Koszt modułów zewnętrznych kształtują się w granicach 1500 – 2000 zł/szt. Koszt montażu będzie dość wysoki i zależy od ilości modułów i długości przewodów więc oferta musi być sporządzona indywidualnie. Z informacji przekazywanych na forach internetowych wynika, że kompletny system klimatyzacji wraz z montażem kosztuje nawet w granicach 30 tys. zł.
O ile to możliwe, instalację klimatyzacji typu split warto przewidzieć w trakcie budowy lub remontu lokalu. Umożliwi to ukrycie przewodów biegnących między jednostkami. Jednostki wewnętrzne przeznaczone do montażu w suficie można wkomponować przy pomocy zabudowy z gipsokartonu.
Koszt eksploatacji i konserwacji klimatyzacji domowej
Pobór energii elektrycznej przez urządzenia klimatyzacyjne jest stosunkowo niewielki, ale przy długim używaniu może urosnąć do znaczącej kwoty. Warto zwrócić uwagę na klasę energetyczną urządzenia. Te o najwyższej klasie „A” z 1 kW pobranej energii elektrycznej wytwarzają ok. 3,2 kW mocy chłodniczej. Urządzenia o klasie energetycznej „D” z 1 kW wytworzą tylko ok. 2,6 kW mocy chłodniczej. Zatem 1 godzina pracy urządzenia o mocy chłodniczej 2,5 kW, przy cenie brutto prądu ok. 0,6 zł/kWh wyniesie dla urządzenia o klasie:
- A: 1h x 2,5 kW / 3,2 x 0,6 zł = 0,47 zł
-
D: 1h x 2,5 kW / 2,6 x 0,6 zł = 0,58 zł
Konserwacja klimatyzacji polega na jej okresowym czyszczeniu i uzupełnianiu czynnika chłodzącego. Utrzymanie higieny urządzenia jest bardzo ważne, bowiem skropliny wody i utrzymująca się wilgoć sprzyjają rozwojowi pleśni i drobnoustrojów, które mogą zagrażać zdrowiu. Czyszczenie należy przeprowadzić przynajmniej raz do roku. Koszt przeglądu wraz z czyszczeniem wynosi ok. 180 zł brutto.
Czy warto instalować klimatyzację w domu?
Idea korzystania z urządzeń klimatyzacyjnych w warunkach domowych ma wielu zwolenników i przeciwników. Narosło wiele uprzedzeń obwiniających klimatyzację za pogorszenie stanu zdrowia korzystających z niej osób. Zresztą w wypadku klimatyzacji samochodowej też tak było. Klimatyzatory to tylko urządzenia i trzeba umieć z nich korzystać. Szukanie ulgi dla przegrzanego upałem ciała w strudze bardzo chłodnego powietrza może skutkować przeziębieniem, a zaniedbanie czyszczenia urządzeń infekcją.
Współczesne urządzenia posiadają wystarczająco zaawansowane możliwości regulacji, aby można z nich było bezpiecznie korzystać. Oczywiście niezbędny jest rozsądek i dokładne zapoznanie się z instrukcją użytkowania.
A może... klimatyzacja naturalna?
Prawdą jest jednak, że klimatyzacja to bardzo radykalny sposób na przegrzewanie pomieszczeń. W dobie powszechnego używania urządzeń chłodzących pojawił się problem nie tylko kosztów ogrzewania budynków zimą, ale również chłodzenia latem. Będące symbolem nowoczesności przeszklone gmachy okazują się zupełnie nieodporne na upały. Wznoszone współcześnie budynki projektowane są z uwzględnieniem tego problemu. Stosuje się bardzo zaawansowane technicznie rozwiązania polegające na zaprzęgnięciu sił natury w zapobieganiu przegrzewaniu. Spotkamy tutaj wyrafinowane systemy automatycznie sterowanych żaluzji, przewietrzania budynku chłodnym powietrzem w nocy, wykorzystania zieleni itp. Wciąż jednak kosztowne technologie wspomagają nas tutaj w korzystaniu z nieodpłatnie występujących naturalnych zjawisk.
Inaczej ma się sprawa z indywidualnym domem jednorodzinnym, który możemy zaplanować według własnego uznania. Tutaj możemy skorzystać z całego wachlarza rozwiązań w dodatku za darmo. Porządne ocieplenie budynku zapobiegnie zarówno ucieczce na zewnątrz ciepła zimą, jak i przenikaniu do wewnątrz latem – tutaj trzeba się liczyć z poniesieniem kosztów, ale stosunkowo niewielkich i i tak niezbędnych, a w dodatku jednorazowych. W budynku o tradycyjnej architekturze możemy zaplanować dach z okapami które nie wpuszczą do wewnątrz promieni słonecznych kiedy Słońce wędruje wysoko nad horyzontem, a będą sprzyjać wykorzystaniu Słońca do dogrzewania zimą. Zieleń wokół domu zapewnia w czasie upałów o kilka stopni niższą temperaturę otoczenia niż wybetonowany plac. Drzewa liściaste doskonale sprawdzają się w roli żaluzji przeciwsłonecznych latem, zaś zimą nie przeszkadzają w doświetleniu i dogrzaniu pomieszczeń Słońcem. Warto pamiętać, że na głębokości ok. 2 m pod ziemią przez cały rok panuje mniej więcej stała temperatura około 8-10º C. Wykorzystanie tego faktu w planowaniu systemu wentylacji budynku pozwoli nam znów skorzystać na współpracy z siłami natury. Wymaga to jednak bardziej indywidualnego podejścia - a to już historia na zupełnie inny artykuł.
domoweklimaty.pl