Ogrzewanie domu pasywnego
Chociaż domy pasywne nie są wynalazkiem XXI wieku i ich koncepcja zrodziła się w Niemczech na przełomie lat 80. i 90., w Polsce nadal traktuje się je jako swego rodzaju ciekawostkę. Wszystko jednak wskazuje na to, że w kolejnych latach sytuacja ta będzie się zmieniać – domy pasywne są energooszczędne, ekologiczne i w dużej mierze zautomatyzowane, co czyni z nich doskonałą odpowiedź na potrzeby i oczekiwania współczesnych inwestorów. W artykule opisujemy, jak wygląda ogrzewanie w domu pasywnym, jak je zaprojektować i na co zwrócić uwagę podczas jego instalacji?
Czy konieczne jest ogrzewanie w domu pasywnym?
Oto fundamentalne pytanie. Projekt domu pasywnego opiera się bowiem na tym, że obiekt mieszkalny nie musi wykorzystywać aktywnych źródeł energii, niezbędnych do ogrzewania powietrza i wody. W teorii całe ogrzewanie domu pasywnego polega na źródłach pasywnych: promieniach słonecznych, używanych na co dzień urządzeniach kuchennych czy odpowiednich rozwiązaniach projektowo-architektonicznych.
Jednak teoria a praktyka to dwie różne rzeczy. W warunkach klimatycznych Europy niemożliwe jest uzyskanie odpowiedniego komfortu cieplnego (zwłaszcza w sezonie jesienno-zimowym) bez dodatkowej energii. Z tego względu za dom pasywny uznaje się dom, którego zapotrzebowanie na energię wynosi maksymalnie 15 kWh/m2 w skali roku.
Sposoby ogrzewania domu pasywnego
Jak ogrzewać dom pasywny? Ogrzewanie takiego domu, według jego koncepcji, wyklucza stosowanie instalacji centralnego ogrzewania, choć czasem odstępuje się od tej reguły. Na ogół wystarczają jednak dodatkowe źródła ciepła, takie jak:
- wentylacja mechaniczna z wysokim odzyskiem ciepła – czyli rekuperacja, która polega na wymianie zużytego powietrza na świeże z jednoczesnym odzyskiem ciepła z usuwanego powietrza. Powietrze nawiewane do pomieszczenia jest dodatkowo oczyszczone z alergenów, smogu i kurzu;
- elektryczne maty cieplne – maty grzewcze znakomicie sprawdzają się jako ogrzewanie dodatkowe, strefowe – na przykład w łazience;
- pompa ciepła – innym rozwiązaniem wspomagającym ogrzewanie domu pasywnego może być pompa ciepła niewielkich rozmiarów, która energię pozyskuje z wody, powietrza czy ziemi.
Mówiąc o sposobach ogrzewania domu pasywnego, warto wspomnieć o tym, że tego typu domy energooszczędne mogą też wykorzystywać systemy hybrydowe, w których pompa ciepła służy do ogrzewania ciepłej wody użytkowej, a maty grzewcze – do CO. Warto wspomnieć również o tym, że korzystne jest również wykorzystanie fotowoltaiki i paneli solarnych.
Ile kosztuje ogrzewanie i chłodzenie domu pasywnego?
Montaż każdego z wymienionych wyżej systemów wiąże się ze stosunkowo dużym wydatkiem, choć trudno jednoznacznie określić dokładne koszty. Wynikają one bowiem z wielkości domu, ceny robocizny w danym regionie czy tego, jak dużą moc ma mieć montowane urządzenie. Generalnie jednak można stwierdzić, że pod względem cenowym (tzn. samego zakupu i montażu) najkorzystniej wypada zakup grzejników elektrycznych a najdrożej systemu wentylacji mechanicznej z rekuperacją. Również pod względem zużycia prądu na m2 najgorzej wypada system rekuperacji a najlepiej grzejniki elektryczne.
Jednak, jeśli weźmiemy pod uwagę bilans wydatków i zysków, najkorzystniej wypadnie montaż wentylacji mechanicznej z rekuperacją, w przypadku której na każdy kilowat zużytej energii przypadnie nawet kilkanaście kilowatów oszczędności na ogrzewaniu. Jednocześnie warto pamiętać o tym, że zarówno chłodzenie, jak i ogrzewanie domu pasywnego powinno opierać się na tańszych rozwiązaniach. Na przykład do chłodzenia wnętrza latem wykorzystuje się po prostu rolety oraz okapy.
