Ogrzewanie pompą ciepła – działanie, zastosowanie i koszty. O czym warto wiedzieć przy zakupie?
Koszty ogrzewania powietrza i wody mogą stanowić nawet 60% kosztów utrzymania domu. Nic więc dziwnego, że inwestorzy poszukują tańszych rozwiązań. Coraz częściej wybór pada na pompę ciepła, która wykorzystuje odnawialne źródła energii. Jakie urządzenie wybrać i jaki jest koszt zakupu oraz użytkowania pompy?
Zasada działania pompy ciepła
Aby móc rozmawiać o urządzeniach, które wykorzystują energię odnawialną, musimy wiedzieć, jak one działają. Zanim użytkownik odczuje ciepło w pomieszczeniu, musi ono przebyć odpowiednią drogę. Zasada działania instalacji przebiega w trzech etapach: pozyskanie energii o niższej temperaturze ze źródła dolnego, np. z ziemi, ogrzanie jej i oddanie ciepła o wyższej temperaturze w pomieszczeniu (źródle górnym). Aby proces ten mógł zajść, niezbędny jest wymiennik pomp. Budowa pompy ciepła to dwie jednostki: zewnętrzna i wewnętrzna, które połączone są przewodami z czynnikiem roboczym.
Gdzie można zastosować pompę ciepła?
Pompa ciepła może być zastosowana w praktycznie każdym domu wolnostojącym, choć najczęściej wykorzystuje się ją w nowo powstałych budynkach. To nie tylko doskonały sposób na ogrzanie wnętrz domu, ale także wody w basenie. W zależności od rodzaju pompa ogrzeje wodę, wspomoże system ogrzewania lub zapewni ciepło w budynku jako samodzielne źródło ogrzewania. Najważniejsze jest odpowiednie dopasowanie konkretnego modelu urządzenia do potrzeb użytkowników i wielkości domu. Pompa może zasilać zwykłe grzejniki oraz ogrzewanie podłogowe i ścienne. Doskonale współpracuje też z systemem solarnym.
Wydajność pomp ciepła. Czy pompa ciepła wystarczy do ogrzania domu?
Efektywność pompy ciepła określa współczynnik wydajności grzejnej COP, czyli stosunek ilości ciepła uzyskanego w skraplaczu pompy do zużytej energii napędowej. Zależy on od konstrukcji samego urządzenia, a także od temperatury, którą chcemy uzyskać i która panuje w źródle dolnym. Współczynnik COP=4 oznacza, że z każdej kilowatogodziny energii elektrycznej zużytej do napędu pompy otrzymamy 4 kWh ciepła. Na rynku dostępne są pompy ciepła o współczynniku wyższym niż 4. To, czy urządzenie poradzi sobie z ogrzaniem całego domu, zależy od jego rodzaju (o czym w dalszej części tekstu).
Pompy ciepła – rodzaje
Wyróżniamy trzy modele pomp ciepła, różniące się dolnym źródłem pobierania energii:
Grunt – gruntowe pompy ciepła pobierają energię z gruntu. Wyróżniają się dużą wydajnością i możliwością działania przez cały rok, dzięki czemu świetnie sprawdzają się jako samodzielne źródło ogrzewania i podgrzewania wody w domu jednorodzinnym. Pompy gruntowe działają z kolektorami pionowymi i poziomymi.
Woda – wodne pompy ciepła działają, wykorzystując jako dolne źródło energii wodę. Może pochodzić ona ze studni, ale także z pobliskiego jeziora, rzeki czy stawu. Urządzenie jest w stanie ogrzać cały budynek. Schemat podłączenia pompy wodnej jest dość skomplikowany, przez co zwiększa się koszt wykonania instalacji.
Powietrze – pompy powietrzne są łatwe w montażu, nie wymagają zbytniej ingerencji w aranżację ogrodową i pobierają energię bezpośrednio z powietrza. Najlepiej działają w sezonie letnim i jesiennym, ponieważ przy niższych temperaturach tracą na wydajności. Z tego też powodu najczęściej stosuje się je jako dodatkowe źródło ciepło, uzupełniające kocioł olejowy lub gazowy. Na rynku można już jednak znaleźć pompy powietrzne, które są w stanie ogrzać samodzielnie cały budynek.
Ogrzewanie domu pompą ciepła – koszty roczne
Roczne koszty ogrzewania domu o powierzchni 200 m2 pompą ciepła to zakres 1500-2000 zł. W skład tej wyceny wchodzi także przygotowanie ciepłej wody i koszt prądu. Dla porównania ogrzanie tego samego budynku za pomocą instalacji gazowej wynosi ok. 3000 zł, a elektrycznej – ok. 6000 zł.
Wybieramy pompę ciepła do domu jednorodzinnego – na co zwrócić uwagę?
Oprócz rodzaju, parametrów użytkowych i wydajności warto zwrócić uwagę na kilka elementów, które mają bardzo istotne znaczenie przy wyborze pompy ciepła. Przede wszystkim warto zwrócić uwagę na poziom głośności działania i łatwy w obsłudze interface. Przydatne jest połączenie centrali z Internetem, co pozwoli sterować urządzeniem poprzez aplikację mobilną.
Warto też upewnić się, że pompa spełnia wymagane normy i ma odpowiednie certyfikaty. Ważny jest również prosty montaż i elementy dodatkowe.
Cennik pomp ciepła – przegląd producentów i technologii: Galmet, NIBE, Viessmann, Danfoss, Panasonic, Buderus, Vaillant, Hewalex
| Producent/Model | Specyfikacja | Cena orientacyjna |
| Galmet Spectra | Pompa typu powietrze woda, wyposażona w zbiornik o pojemności 200 litrów | ok. 6 600 zł |
| NIBE Biawar F1145 | Pompa ciepła typu powietrze-woda. Wyposażona w pompy obiegowe kolektora gruntowego i systemu grzewczego | ok. 26 500 zł |
| Viessmann Vitocal 111-S | Pompa typu powietrze typu split ze zintegrowanym podgrzewaczem c.w.u. o pojemności 220 l oraz grzałką elektryczną | ok. 43 000 zł |
| Danfoss DHP-H Opti Pro | Pompa typu grunt. Umożliwia wykorzystywanie więcej niż 75% energii słonecznej, która zakumulowana jest w gruncie lub w wodzie | ok. 38 000 zł |
| Panasonic TCAP | Trójfazowa pompa typu powietrze-woda | ok. 23 000 zł |
| Buderus Logatherm WPT270/2 | Pompa typu powietrze-powietrze, z podgrzewaczem elektrycznym 2,0 kW. Współczynnik COP=4,3 | ok. 7 500 zł |
| Vaillant VWL BM 290/4 Arostar | Pompa typu powietrze woda z zasobnikiem o pojemności 290 litrów | ok. 6 900 zł |
| Hewalex pcwu | Pompa typu powietrze-woda, bez zintegrowanego podgrzewacza elektrycznego | ok. 4 500 zł |
Pompa ciepła stanowi obecnie jedną z najlepszych alternatyw dla tradycyjnego systemu ogrzewania pomieszczeń i wody w domu. Odpowiednio dobrana pomoże znacznie obniżyć koszty eksploatacyjne, a jednocześnie jest bezpieczna i nieszkodliwa dla środowiska.
