Posadzki jastrychowe – rodzaje i właściwości
Zanim ułożymy panele, płytki ceramiczne czy drewniane deski, musimy odpowiednio wyrównać i przygotować podłoże. W tym celu stosujemy podkład podłogowy, zwany jastrychem. Czym jest, gdzie się go stosuje i jakie rodzaje jastrychu wyróżniamy?
Co to jest jastrych? Gdzie znajdzie zastosowanie?
Rozpoczynając budowę domu, spotkamy się z wieloma nowymi określeniami. Posadzka, wylewka, jastrych – warto wiedzieć, co dokładnie oznaczają, aby wybrać najlepsze rozwiązanie do poszczególnych pomieszczeń.
Co to jest jastrych? To wylewka podłogowa, czyli podkład, na którym później układa się warstwę posadzkową: płytki, panele lub inny materiał wykończeniowy. Jastrych układa się na betonowej płycie lub stropach i można stosować go w domach, garażach, a także piwnicach.
Zadaniem podkładu jest perfekcyjne wyrównanie podłoża pod planowane wykończenie. Wylewka jastrychowa zapewnia szczelność i wytrzymałość podłogi. Może być stosowana w nowych budynkach, a także podczas remontów. W zależności od rodzaju i sposobu położenia wylewki uzyskuje się inną powierzchnię.
Rodzaje jastrychów: cementowy, anhydrytowy czy samopoziomujący
Wyróżniamy kilka najczęściej stosowanych rodzajów jastrychu. W pierwszej kolejności posadzki jastrychowe warto podzielić na wylewkę płynną i suchą.
| Wylewka płynna | Wylewka sucha |
| Mokra mieszanka gotowa do rozprowadzenia lub rozrobienia z wodą (w przypadku jastrychu samopoziomującego). | Wylewka w postaci płyt, które układa się na podłożu. |
Wylewki płynne mają postać mokrej mieszanki i dzielimy je ze względu na rodzaj użytego przy ich produkcji materiału:
- Jastrych cementowy – powstający z cementu portlandzkiego. Można układać na nim panele, wykładziny lub płytki ceramiczne zarówno wewnątrz, jak i na zewnątrz. Wykazuje właściwości wodoodporne i mrozoodporne. Jastrych betonowy dobrze sprawdzi się w pomieszczeniach wilgotnych, np. w łazience czy pralni. Ma niską cenę, ale też długi czas wysychania (nawet do 28 dni).
- Jastrych anhydrytowy – głównym składnikiem wiążącym wylewkę anhydrytową jest syntetyczny lub naturalny anhydryt, czyli odmiana gipsu. Nie wymaga on wykonywaniu wielu dylatacji, nie wytwarza odkształceń i ma szybki czas schnięcia. Po takim jastrychu można chodzić już po 24 godzinach od zakończenia pracy, a dalsze roboty można kontynuować po 7-14 dniach. Nie powinno się go stosować w pomieszczeniach narażonych na wilgoć, takich jak łazienki, toalety czy pralnie. Jastrych anhydrytowy można stosować pod ogrzewanie podłogowe, ale nie sprawdzi się na zewnątrz ani w pomieszczeniach nieogrzewanych.
- Jastrych magnezytowy – powstaje na bazie magnezytu kaustycznego. Posadzki wykonane za pomocą tej wylewki są bardzo twarde. Posadzki jastrychowe magnezjowe stosuje się w pomieszczeniach termoizolowanych, np. w składach drewna.
- Jastrych asfaltowy – z lanego asfaltu oraz mączki kamiennej i piasku. Wylewany jest na gorąco, a po wyschnięciu od razu gotowy jest do użytkowania.
- Jastrych samopoziomujący – dzięki swoim właściwościom tworzy idealnie równą powierzchnię. Może postać suchej mieszanki, którą na budowie rozrabia się z wodą, jednak tego typu możliwości mają też płynne wylewki anhydrytowe czy płynne podkłady cementowe.
Suchy jastrych – zastosowanie
Suchy jastrych powstaje z płyt gipsowo-kartonowych, gipsowo-włóknowych, cementowych, OSB i MFP. Doskonale sprawdza się w budynkach drewnianych, których nie powinno się obciążać. Może być stosowany jako szybki sposób na wyrównanie podłogi lub stropu podczas remontów podłóg i poddaszy.
Sucha posadzka jastrychowa układana jest w dwóch lub trzech warstwach. W przypadku trójwarstwowego jastrychu stosuje się cieńsze płyty o grubości do 8 mm, a przy dwóch warstwach – 12,5 mm. Każdą kolejną warstwę obraca się do poprzedniej o 90 stopni. Płyty łączymy za pomocą specjalnych wkrętów lub ocynkowanych zszywek.
Dużą zaletą suchego jastrychu jest możliwość kontynuowania prac już następnego dnia po ułożeniu wylewki. Płyty suchego jastrychu można stosować na wodnym ogrzewaniu podłogowym. Z drugiej strony nie nadaje się on do pomieszczeń o wilgotności większej niż 85%. Jeśli chcemy zastosować suchy jastrych w kuchni lub łazience, warto zabezpieczyć go przed działaniem wody. Możemy to zrobić za pomocą folii polietylenowej i emulsji uszczelniającej.
Od czego zależą ceny wylewek jastrychowych?
Jeśli chodzi o jastrych, cena uzależniona jest przede wszystkim od rodzaju posadzki, ale nie tylko. Pod uwagę należy wziąć wymagania klienta związane z grubością, jaką ma mieć zaprawa jastrychowa. Ważne jest również to, czy ekipa budowlana zastosuje klasyczne wylewki, czy te tworzone maszynowo.
Jastrych samopoziomujący anhydrytowy to kwota średnio 25-30 złotych (worek o pojemności 25 kg). Za taką samą wielkość posadzki cementowej zapłacimy ok. 10-12 złotych. Jeśli chodzi o suchy jastrych, cennik przedstawia się następująco: ok. 80-100 zł za m2 płyty gipsowej. Tańsze zamienniki potrafią kosztować nawet o 40% mniej. Płyty cementowe stosowane jako suchy jastrych to wydatek rzędu ok. 200 zł.
Posadzki jastrychowe to inaczej wylewki podłogowe, jednak warto znać ich poszczególne rodzaje i zastosowanie, aby odpowiednio dopasować je do konkretnego wnętrza. Będziemy mieć wtedy pewność, że otrzymamy trwałe i odporne podłoże, które posłuży nam przez wiele lat.
