Prefabrykowane domy stalowe - ciekawostka czy przyszłość?
Budynki posiadające konstrukcję w postaci stalowego szkieletu to stosunkowo nowa propozycja na naszym rynku domów jednorodzinnych. W budownictwie szkielet stalowy jest jednak stosowany już od wielu lat. Dla przykładu, wszystkim znany nowojorski Empire State Building oddany do użytku w roku 1931 posiada tego rodzaju konstrukcję. Co ciekawe wytrzymała ona zderzenie z bombowcem B-25 w 1945 roku.
Poniżej prezentujemy ofertę gotowych projektów domów szkieletowych prefabrykowanych, proponowanych przez Pracownię Projektową „Domowe Klimaty” wspólnie z producentem takich domów - firmą „Stalovers”.
Ogólna charakterystyka szkieletowych domów stalowych
Właśnie doskonałe parametry wytrzymałości zarówno na rozciąganie jak i ściskanie czynią stal idealnym materiałem konstrukcyjnym. Odpowiednio zabezpieczone profile stalowe nie ulegają z upływem czasu degradacji czy osłabieniu, nie zmieniają parametrów technicznych. Wytrzymałość konstrukcji przekłada się na szereg praktycznych zalet. Po pierwsze stropy mogą mieć dużą rozpiętość, zatem będą potrzebować mniej podpór. W wielu wypadkach wystarczą tylko ściany zewnętrzne, dzięki czemu znikają ograniczenia w aranżacji wnętrza. Ściany działowe można bowiem zaaranżować dowolnie. Podobnie jest z konstrukcją dachów. Szkieletowe ściany zewnętrzne mają w warstwie konstrukcyjnej grubość kilkunastu centymetrów i oprócz niezbędnych słupków i belek z profili stalowych są wypełnione izolacją termiczną która, z dodatkową izolacją od zewnętrznej strony ściany powoduje, że ma ona znakomite parametry. Jest przy tym dużo cieńsza od ścian wykonywanych tradycyjną metodą murowania, co przy porównaniu budynków o tym samym obrysie zewnętrznym przekłada się na większą o około 10% powierzchnię użytkową.
Technologia budowy, czyli jak powstają stalowe domy prefabrykowane?
Szkielet budynku wykonywany jest z profili stalowych. Mogą to być profile ze stali walcowanej lub tzw. zimno giętej. Ta pierwsza składa się z grubszych i bardziej wytrzymałych elementów, więc są one rozmieszczone znacznie rzadziej niż zimno gięte. Wymagają również odpowiednio mniej połączeń.
Technologia budowy stalowych budynków prefabrykowanych przewiduje produkcję elementów konstrukcji w hali produkcyjnej. Są w nich wykonywane wszelkiego rodzaju złącza montażowe tak, aby były gotowe do szybkiego złożenia na placu budowy. Wzniesienie konstrukcji na przygotowanym wcześniej fundamencie zajmuje tylko kilka dni.
Kolejnym etapem jest mocowanie okładzin wewnętrznych i zewnętrznych. Od zewnątrz mocowana jest płyta OSB, styropian lub wełna mineralna oraz warstwa wykończeniowa elewacji. Elewację najczęściej wykonuje się w postaci tynku cienkowarstwowego, ale można również stosować dowolne inne systemy których wiele występuje na rynku.
Od wewnątrz konstrukcję stalową wypełnia pianka PUR, a jako warstwa wykończeniowa montowane są płyty z ognioodpornego gipsokartonu oraz płyty włókno-cementowe Fermacell w miejscach, gdzie przewidziany jest montaż na przykład wiszących szafek kuchennych.
Komu zlecić budowę domu w szkielecie stalowym?
Firm zajmujących się kompleksową budową domów jest coraz więcej. Część z nich posiada niezbędne zaplecze umożliwiające prefabrykację konstrukcji i do takich należą przedsiębiorstwa specjalizujące się w domach szkieletowych. Zazwyczaj ich oferta obejmuje zakres prac od posadowienia budynku poprzez dostarczenie i montaż konstrukcji szkieletowej, wyposażenie jej w instalacje elektryczne, wodną, kanalizacyjną, ogrzewanie oraz coraz częściej wentylację mechaniczną z odzyskiem ciepła, elewację i zabudowę wewnętrzną wraz z wszelkimi izolacjami, montaż pokrycia dachu, stolarki otworowej i tak dalej przez wszystkie etapy uzgodnione z klientem. Ten sposób budowy zobowiązuje wykonawcę do odpowiedzialności za całość prac budowlanych na wielu płaszczyznach - zarówno pod względem jakości, zastosowanych rozwiązań technicznych i dotrzymania ustalonych terminów. Przymierzając się do budowy domu w szkielecie stalowym, należy zatem przeglądać oferty przedsiębiorstw o potwierdzonej reputacji. Niewielkie firmy nie będą dysponowały możliwością prefabrykacji no i nie można być pewnym ciągłości ich działania w dłuższym okresie (a to warunek skutecznego korzystania z gwarancji).
Koszty budowy domów z profili stalowych
W porównaniu z innymi technologiami koszt budowy metra kwadratowego domu w szkielecie stalowym nie odbiega od przeciętnej ceny takiego samego budynku w innych technologiach.
Porównaj koszty budowy takich samych domów w technologii tradycyjnej murowanej i w konstrukcji z profili stalowych:
Ze względu na możliwość ustalania wszelkich szczegółów realizacji projektu domu z jednym, generalnym wykonawcą inwestor otrzymuje wycenę całego przedsięwzięcia. Firma która dysponuje fachową obsługą może w pewnym zakresie dopasować swoją ofertę do indywidualnych potrzeb klienta w wielu aspektach, również w zakresie optymalizacji kosztów. Ustalona cena powinna obejmować całość prac niezbędnych do wykonania i nie ulegać zmianie w trakcie realizacji inwestycji. Przewidywalność kosztów inwestycji jest dużą zaletą zlecenia budowy jednej firmie.
Podsumowując, budowa domów w technologii szkieletu stalowego nie jest już dzisiaj niczym nadzwyczajnym, ani szczególnie kosztownym. Domy takie muszą spełniać wszelkie normy techniczne przewidziane dla domów jednorodzinnych zarówno w zakresie jakości materiałów i wykonania jak również bezpieczeństwa użytkowania i ochrony mieszkańców (np. przeciwpożarowej). Tempo budowy, jej duża niezależność od warunków pogodowych oraz stabilna cena powodują, że można bez większych rozterek rozważać postawienie budynku w opisanej technologii.
Minusy budowy w technologii szkieletu stalowego
Żeby zadośćuczynić również przeciwnikom, spróbujmy poznać perspektywę krytyczną.
Jedną z największych wad stali od lat była jej cena. Sens jej stosowania wzrastał z wielkością budynku, bo stal świeci najjaśniej tam, gdzie innych materiałów po prostu fizycznie nie da się zastosować. Warto jednak zwrócić uwagę na fakt, że budynek stalowy jest znacznie lżejszy niż murowany, dzięki czemu pewną oszczędność można uzyskać już planując fundamenty. Koordynacja prac przez jednego wykonawcę daje mu potencjał do dodatkowej optymalizacji pracy. Wszystko to składa się na obraz widoczny w powyższych kosztorysach - oferta budowy może być porównywalna z kosztorysem domu murowanego.
Przeciwnicy (nie tylko stali, ale budynków szkieletowych w ogóle) wymieniają również potrzebę wzmacniania poszycia w miejscach montażu mebli. O ile w łazienkach czy kuchniach standardowo stosuje się droższe i mocniejsze poszycie, w pozostałych pomieszczeniach ściana czy sufit pomiędzy stalowymi belkami wykończone są płytą OSB. Ma ona określoną wytrzymałość, z pewnością mniejszą niż np. ściana murowana co może być irytujące przy próbie powieszenia masywnej szafki czy drążka. Wymaga wcześniejszego przemyślenia lokalizacji np. podwieszenia telewizora. Z drugiej strony jednak - dzieje się to kosztem nieco większej powierzchni zajmowanej przez ściany w przypadku domów murowanych, co wpływa na ich powierzchnię użytkową.
Podsumowując, jeżeli cena ofertowa (przy tym samym zakresie prac!) zbliża się do ceny budownictwa murowanego, szkielet stalowy staje się bardzo wygodnym rozwiązaniem - szybkim i doskonałym technicznie. Oferta naszej pracowni pozwala porównać te technologie dla takiego samego projektu oraz skraca do minimum czas zamówienia i realizacji.
