Pręty zbrojeniowe – gatunki, klasy, waga czyli jak kupić stal zbrojeniową
Budowa domu jednorodzinnego to ogromna inwestycja, która wymaga nie tylko przygotowania odpowiedniego projektu, ale również starannego wykonania najdrobniejszych detali. Stal zbrojeniowa to element, którego nie można pominąć przy wznoszeniu budynku – wzmacnia jego konstrukcję, a także przenosi naprężenia, których nie byłby w stanie wytrzymać sam beton. Jakie gatunki i klasy stali zbrojeniowej wyróżniamy? Jak kupić i przetransportować stal na teren budowy? Przedstawiamy praktyczny poradnik dla inwestorów.
Stal zbrojeniowa – charakterystyka
Stal zbrojeniowa jest wytwarzana przez huty oraz zakłady przetwórstwa hutniczego i ma postać gładkich lub żebrowanych prętów, walcówki i drutu, a także siatki wykonanej z wielu elementów. Stal służąca do wzmacniania konstrukcji budynków wytwarzana jest za pomocą dwóch podstawowych technik – walcowania oraz ciągnienia. W budownictwie elementy te wykorzystywane są między innymi do wykonania fundamentów, stropu, słupów, a także schodów. Mają one jednak zastosowanie nie tylko do zbrojenia betonu, ale także konstrukcji stalowych (np. ogrodzeń) lub produkcji maszyn przemysłowych. Pręty zbrojeniowe mogą mieć przekrój okrągły, kwadratowy, prostokątny (prostowniki) lub sześciokątny.
Pręty zbrojeniowe, siatki i szkielety – informacje praktyczne
Informacje o rodzajach prętów zbrojeniowych potrzebnych do wzmocnienia budynku można znaleźć w projekcie budowlanym – jest w nim określona dokładna liczba prętów, ich kształt, średnica, długość, a także dane dotyczące gatunku i klasy. Jeśli nie mamy dostępu do takich danych, należy poprosić o wykonanie odpowiedniej rozpiski. Waga stali zbrojeniowej podawana jest w tonach. Podanie dokładnych parametrów materiałów niezbędnych do wzmocnienia konstrukcji w projekcie lub kosztorysie ułatwia zamawianie gotowych prętów zbrojeniowych, które zostaną przez producentów odpowiednio przycięte lub wygięte zgodnie z zapisami znajdującymi się w dokumentach. Przy kupowaniu elementów warto także pamiętać o dodaniu około 10% rezerwy na wszelki wypadek, zwłaszcza jeśli decydujemy się na przycinanie elementów bezpośrednio na terenie budowy. Wytwórcy stali zbrojeniowej, hurtownie i składy budowlane oferują również elementy połączone w specjalne szkielety oraz siatki. Tego typu konstrukcje służą do wzmacniania wieńców, nadproży, ścian oraz ław fundamentowych, słupów, podciągów, a także zbrojenia gładzi na stropie.
Gatunki stali zbrojeniowej
Specyfikacja stali to najważniejszy element, na który należy zwrócić uwagę przy zamawianiu prętów zbrojeniowych. Rodzaj stali wyznaczony jest przez jej gatunek oraz klasę. Pierwszy parametr mówi o właściwościach technologicznych stali, np. określa stop, z którego została wyprodukowana. Wyróżniamy pięć podstawowych gatunków stali zbrojeniowej – m.in. stal niestopową i niskostopową bez dodatkowej obróbki, stal umacnianą cieplnie o wysokiej granicy plastyczności czy stal umacnianą na zimno. Gatunek stali oznaczany jest ciągiem znaków będącym połączeniem liter oraz cyfr, np. St0, St3S, 18G2. Z kolei klasa stali to parametr określający jej wytrzymałość, np. na wyginanie. Przez wytwórców oznaczany jest literą i cyfrą rzymską, np. A-0, A-I, A-II, A-III. Polska norma dzieli stali na pięć klas od A-0 do A-III N.
Klasy stali zbrojeniowej
Przy budowaniu domów jednorodzinnych stosuje się zazwyczaj pręty gładkie oraz żebrowane ze stali klas od A-0 do A-III. Jakie są właściwości poszczególnych klas i do czego są stosowane? Stal klasy A-0 i A-I (pręty gładkie) jest wykorzystywana przy konstruowaniu elementów pomocniczych zbrojenia, ma wysokie parametry plastyczne (można ją kształtować). Z kolei stal klasy A-II (pręty żebrowane) stosowana jest jako zbrojenie nośne do wykonywania elementów poddawanych mocnym obciążeniom i charakteryzuje się dużą wytrzymałością. Stal klasy A-III (pręty żebrowane) może być wykorzystywana przy zbrojeniu głównych elementów konstrukcyjnych budynku. W przypadku prętów gładkich stosuje się również specjalne haki na ich końcach – ma to na celu lepsze zakotwienie elementów w betonie. Wyróżniamy haki zwykłe, ukośne oraz proste.
A co z ciężarem prętów zbrojeniowych? Warto pamiętać o tym, że im większa średnica poszczególnych elementów, tym większa ich waga. Waha się ona od 0,22 kg za metr bieżący stali w przypadku prętów o średnicy 6 mm, do nawet 555 zł w przypadku prętów 300 mm.
Ile kosztuje stal zbrojeniowa?
Pręty zbrojeniowe można zamówić w lokalnych składach budowlanych i hurtowniach, przedsiębiorstwa te oferują również usługi dodatkowe, takie jak pocięcie elementów czy kupno gotowych siatek i szkieletów. Cena elementów służących do wzmacniania konstrukcji budynku zależy od gatunku, klasy, średnicy, a także tego, czy zamawiamy pręty żebrowane, czy też gładkie. Średni koszt oscyluje od 2500 zł do 2800-3000 zł za tonę. Przy większych zamówieniach inwestorzy często mogą liczyć na rabaty. Składy budowlane i hurtownie oferują również usługi transportu stali zbrojeniowej na teren budowy – przewóz realizowany jest samochodami ciężarowymi, naczepami lub specjalnymi przyczepami dłużycowymi.
