Prosument bez tajemnic

Program Prosument (pełna nazwa: “Wspieranie rozproszonych, odnawialnych źródeł energii Część 4” Prosument - linia dofinansowania z przeznaczeniem na zakup i montaż mikroinstalacji odnawialnych źródeł energii”) jest elementem działań mających na celu upowszechnienie w Polsce wykorzystania odnawialnych źródeł energii. Wprowadzony i opracowany przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW) program pozwala osobom fizycznym oraz wspólnotom mieszkaniowym na otrzymanie 100% dofinansowania (w formie dotacji oraz kredytu) na założenie instalacji pozyskującej energię z jednego lub kilku źródeł odnawialnych. Naszym zdaniem, pomimo licznych głosów krytyki, jest to oferta bardzo korzystna dla każdego posiadacza działki oraz domu jednorodzinnego. Warto na wstępie dodać, że najatrakcyjniejsze warunki program zapewni osobom zawiązującym umowę w latach 2014-2015.

Jak otrzymać dofinansowanie?

Procedura stojąca za otrzymaniem dofinansowania wygląda następująco. Jako potencjalny beneficjent, musimy zawrzeć umowę z organem, który otrzymuje z programu NFOŚiGW finansowanie specjalnie na ten cel. Do organów uprawnionych należą tutaj jednostki samorządu terytorialnego, Wojewódzkie Fundusze Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (WFOŚiGW) oraz banki. Nie ma większego znaczenia, od którego organu otrzymamy dotację, nie możemy ich jednak pobierać na jeden cel z kilku źródeł. Kroplą dziegciu jest tutaj fakt, iż udzielaniem dofinansowania przez inwestorów prywatnych zainteresowane są głównie banki. Te zaś, by podpisać umowę z NFOŚiGW, muszą poczekać do końca roku. Daje to jednak kilka miesięcy, by zaplanować inwestycję.
A do zaplanowania droga nie taka krótka.

Jakie instalacje?

Przede wszystkim musimy zdecydować, jakie technologie pozyskiwania energii zastosujemy w naszym budynku. Objęte dofinansowaniem są praktycznie wszystkie instalacje OZE możliwe do zastosowania w ramach standardowego budynku jednorodzinnego. Priorytetowo traktowana jest tu jednak energia elektryczna. Dofinansowanie instalacji do produkcji energii cieplnej możliwe jest tylko przy jednoczesnym zastosowaniu funkcji elektrycznej. Co jednak ciekawe, w skład jednej dofinansowanej instalacji może wchodzić kilka systemów instalacyjnych. Możliwe jest więc uzyskanie dofinansowania np. na instalację składającą się z przydomowej elektrowni wiatrowej oraz pompy cieplnej.

Lista instalacji objętych programem:

elektrownie wiatrowe (moc do 40 kWe¹) - wykorzystujące energię wiatrową (energia elektryczna)
panele fotowoltaiczne (moc do 40 kWp) - wykorzystujące energię słoneczną (energia elektryczna)
kolektory słoneczne (moc do 300 kWt) - j.w. (energia elektryczna i cieplna)
mikrokogeneracja (moc do 40 kWe)- wykorzystująca energię pierwotną, zawartą w paliwach; proces ten jest podobny do tego, który zachodzi w konwencjonalnych elektrociepłowniach (energia elektryczna i cieplna)
pompy cieplne (moc do 300 kWt) - urządzenie pobierające energię z wody, powietrza lub z gruntu w celu ogrzania wody (energia cieplna)
biomasa (moc do 300 kWt) - instalacje wykorzystujące biomasę roślinną, odpadów organicznych, odchodów zwierzęcych itd. (energia cieplna)

Kwoty

Według programu Prosument, dofinansowanie obejmuje nawet do 100% kosztów kwalifikowanych inwestycji. Oznacza to wszystkie koszty poniesione w trakcie prowadzenia projektu oraz koszty niezbędne do jego realizacji. Bezzwrotna dopłata wynosi 15% lub 30% kosztów (w zależności od wybranej technologii), zaś pozostała część kwoty pokrywana jest przez kredyt, którego oprocentowanie wynosi 1%. Kredyt ten musi zostać spłacony najpóźniej w ciągu 15 lat od otrzymania pierwszej transzy kredytu. Co ważne - kwoty dopłat są powiększone do odpowiednio 20% i 40% w latach 2014-2015! Warto więc starać się o dofinansowanie jak najszybciej.
Koszt instalacji musi zawierać się w przedziale 1000zł - 100 000zł, z możliwością rozszerzenia górnej granicy inwestycji do 150 000zł w przypadku instalacji łączącej kilka źródeł energii. W przypadku zastosowania równolegle kilku instalacji, postawiono jednak wymaganie, by koszt każdej autonomicznej instalacji stanowił co najmniej 20% całkowitego kosztu inwestycji.
W koszty kwalifikowane inwestycji wliczyć możemy nawet takie działania, jak niezbędna modernizacja więźby dachowej czy projekty specjalistyczne. Aby jednak zabezpieczyć się przed nadużyciami ze strony wykonawców oraz beneficjentów, określony został maksymalny jednostkowy poziom kosztów kwalifikowanych dla każdego typu instalacji. I tak:

Ustalone maksymalne koszty jednostkowe (pobierz[pdf]):

Jakość zastosowanych rozwiązań

Ostatnią wartą poruszenia kwestią są stosunki beneficjenta z wykonawcą instalacji.
Otrzymanie dotacji możliwe jest po przedłożeniu umowy z wykonawcą w NFOŚiGW. Wykonawca (lub wykonawcy) w umowie zobowiązuje się do wykonania instalacji zgodnie z założeniami programu oraz zgodnie z prawem. Co ważne, musi on także zagwarantować minimalny roczny uzysk energii z instalacji, który może zostać porównany ze stanem liczników oraz nakładana jest na niego odpowiedzialność na okres 3 lat z tytułu rękojmi. Zakładana instalacja musi być także objęta pięcioletnią gwarancją ze strony wykonawcy. Oznacza to tyle, że działanie instalacji przez pierwsze lata zapewnione będzie przez samego wykonawcę, co minimalizuje ryzyko wykonania przez niego zlecenia po kosztach, aby zmieścić się w kwotach narzuconych w programie.

Opłacalność inwestycji - podatek i odsetki

Policzenie całkowitej opłacalności inwestycji wymaga wzięcia pod uwagę jeszcze jednego czynnika: podatku. Zgodnie z założeniami programu, pieniądze otrzymane z dotacji (czyli te, których nie zwracamy) traktowane są jako nasz przychód. Oznacza to, że należy uwzględnić je w rocznym rozliczeniu PIT (czyli w zależności od uzyskanych przychodów - 18% lub 32%). Co prawda dotyczy to tylko dofinansowania uzyskanego przez banki oraz jednostki WFOŚiGW, jednak jak pisaliśmy wyżej szansa na uzyskanie go z jednostek samorządu terytorialnego w przypadku osób fizycznych jest niewielka.

Po odjęciu podatku, wystarczy już policzyć ratę kredytu. W tym celu możemy skorzystać z darmowych kalkulatorów, dostępnych w sieci np. tutaj.

Podsumowanie

Reasumując - kredyt oraz dotacja zwiększają opłacalność inwestycji ze strony inwestora. Założenia programu premiują też wczesnych jego beneficjentów. Dzięki dopuszczeniu łączenia różnych rodzajów instalacji, otrzymujemy możliwość zbudowania kompleksowego rozwiązania, które zapewni nam dostawy energii na wiele lat - wystarczająco długo, byśmy przygotowani weszli w rok 2016, kiedy otworzy się dla nas rynek energii elektrycznej.

O nadchodzącej Ustawie o OZE już wkrótce w naszym serwisie!

Linki:
Treść programu “Prosument” [pdf - automatyczne pobieranie]

W międzyczasie zapraszamy do lektury innnych naszych artykułów z tej dziedziny:
OZE i rynki energii w Polsce
pakiet NF40
program dopłat do domów energooszczędnych

systemy solarne

pompy ciepła

¹kWe, kWt, kWp - kW oznacza jednostę kilowatów, zaś literki e,p,t są specjalistycznym oznaczeniem określającym rodzaj produkowanej energii - cieplnej, elektrycznej itp.

photo by Bernd Sleker / from flickr