Rusztowania budowlane – wybór i zastosowanie. Wszystko, co musisz wiedzieć
Rusztowanie to specjalna konstrukcja, dzięki której możliwa jest praca na wysokościach. Szczególnie sprawdza się do budowy i remontu budynku, montażu elementów wykończeniowych lub instalacji. Jakie są rodzaje rusztowań i jak wybrać to najlepsze?
Rodzaje rusztowań budowlanych i ich zastosowanie
Bez rusztowania trudno wyobrazić sobie wznoszenie ścian czy montaż rynien i okapów rynnowych. Rusztowanie można podzielić ze względu na ich funkcję, konstrukcję czy rodzaj materiału, z jakiego są wykonane. Mogą być konstrukcją wolnostojącą, jezdną lub mocowaną do budynku. Stosuje się je zarówno na zewnątrz, jak i wewnątrz budynków, np. do instalacji wentylacji czy prac wykończeniowych. Najczęściej spotkamy podział na:
- Rusztowania elewacyjne, czyli tzw. ramowe – płaskie konstrukcje, które szybko się składa, ustawia przy ścianach budynku i łączy za pomocą kotew. Zwykle stosowane są w budownictwie ogólnym. Wśród nich znajdują się rusztowania warszawskie, przeznaczone do niewielkich prac remontowo-wykończeniowych, zwykle w małych obiektach.
- Rusztowania modułowe – w ich skład wchodzą poprzecznice i stojaki, pomiędzy którymi w góry wprowadza się odstęp do przyłączania innych elementów rusztowania. Stojaki łączy się za pomocą specjalnie wyprofilowanych głowic i zamków klinowych. Dzięki temu powstają skomplikowane konstrukcje, które sprawdzają się w przemyśle. Stosowane są także podczas dużych imprez plenerowych do budowy scen, trybun, wystaw czy targów.
- Rusztowania przejezdne, tzw. ruchome – można je stosować wielokrotnie w miejscu budowy, przemieszczają się poziomo bez konieczności rozkładania ich na części. Mogą być wieżą jezdną zbudowaną z drabin-ram lub rusztowaniem ramowym albo modułowym wyposażonym w kółka do rusztowania. To dobre rozwiązanie w przypadku krótkotrwałych prac remontowych lub renowacyjnych, gdzie konieczne jest częste przestawanie rusztowania.
- Rusztowania rurkowo-złączkowe – to rozwiązanie niesystemowe, coraz mniej popularne z uwagi na pracochłonność montażu. Doskonale sprawdzają się przy niestandardowych bryłach.
Czym jest rusztowanie warszawskie i kiedy się przydaje?
Rusztowanie warszawskie sprawdza się przy prostych i krótkotrwałych pracach remontowych lub wykończeniowych. Stabilna konstrukcja zbudowana jest z ram spawanych ze stalowych rur. Podest do rusztowania warszawskiego może być wykonany ze stali lub drewna. Wszystkie segmenty montuje się ze sobą bez dodatkowych elementów. Jeśli rusztowanie ma 5 metrów, nie ma konieczności kotwienia go do ściany. Gdy sięga 8 metrów (maksymalna wysokość rusztowania warszawskiego), zakotwicza się je czterema odciągami.
To rozwiązanie, które doskonale sprawdza się w pracach zewnętrznych i wewnętrznych, kiedy nie ma konieczności stosowania bardziej zaawansowanych typów rusztowań. Łatwo i szybko się je składa, jest nieskomplikowane w transporcie i przestawianiu. Dodatkowo można zastosować przy nim kółka do rusztowania, dzięki czemu bez problemu przesuniemy je w inne miejsce.
Montaż rusztowań – wymagania
Osoba, która zajmuje się montażem i demontażem rusztowania, powinna mieć do tego odpowiednie uprawnienia. Zdobywa się na 80-godzinnym szkoleniu w akredytowanym ośrodku, a następnie zaliczeniu egzaminu. Uprawnienia wymagane są przy każdym rodzaju rusztowania metalowego – stalowego (ramowego i warszawskiego) oraz aluminiowego (przejezdnego), bez względu na wysokość.
Świadectwo nie jest konieczne do wznoszenia i rozkładania rusztowania drewnianego, ale to z kolei wymaga spełnienia warunków technicznych, które znajdziemy w przepisach prawnych. Istotne znaczenie mają środki ochrony indywidualnej, którymi są specjalny hełm ochronny, obuwie klasy S3, okulary, rękawice i szelki chroniące przed upadkiem.
Rusztowanie drabinowe jako alternatywa dla wysokiej drabiny
Ciekawym rozwiązaniem jest rusztowanie drabinowe, czyli tzw. minirusztowania. To doskonała alternatywa dla tradycyjnej drabiny, ale z uwagi na konstrukcje rusztowanie jest bardziej stabilne i bezpieczne. Całość składa się z dwóch drabin przystawnych połączonych podestem. Dodatkowe zabezpieczenie stanowią stabilizatory. Platformę roboczą można umieszczać na różnych poziomach według potrzeby.
Minirusztowanie idealnie sprawdzi się do prac wewnątrz budynków – m.in. do malowania, tapetowania czy glazurowania ścian. Można postawić rusztowanie drabinowe na nierównych powierzchniach oraz na schodach, ponieważ wysokość pomostu zmienia się co stopień.
Istotnym dodatkiem będą kółka do rusztowania, które ułatwia przesuwanie się konstrukcji. W zależności od ustawienia i ilości stopni rusztowanie drabinowe może osiągnąć wysokość roboczą 2,95 m jako drabina rozstawno-przystawna, 3,75 m jako drabina przystawna i 3 m jako rusztowanie.
Rusztowanie to niezbędny element prac na wysokościach, dlatego warto poznać ich rodzaje i zastosowanie, aby dobrać najlepsze rozwiązanie do konkretnych prac i typu budynku. Warto jednocześnie pamiętać o niezbędnym zabezpieczeniu – noszenie kasku ochronnego i zakładaniu szelek, co dotyczy wszystkich pracowników!
