Ściana nośna a działowa: jak rozpoznać?
Chociaż pozornie wszystkie ściany w domu mogą wydawać się takie same, w rzeczywistości znacząco się od siebie różnią. Jedne pełnią kluczową rolę w konstrukcji budynku i odpowiadają za jego solidność, inne – ograniczają się do tego, że dzielą przestrzeń domu na mniejsze pomieszczenia. Jaką rolę pełni ściana działowa, a jaką ściana nośna? Jak rozpoznać jedną i drugą? Odpowiedzi na te pytania znajdziesz w poniższym artykule
Rozróżnienie ściany nośnej od działowej – dlaczego to ważne?
Dlaczego prawidłowe rozróżnienie ściany nośnej od działowej jest tak ważne? Mówiąc w skrócie: dlatego, że pełnią one znacznie inne funkcje.
Ściany nośne to kluczowe elementy konstrukcyjne domu, które poza tym, że wyznaczają granice budynku, przenoszą obciążenie stropów i dachu na fundamenty – ich naruszenie może mieć katastrofalne skutki dla budynku oraz domowników. Ściany nośne są więc fundamentalne dla stabilności i integralności struktury budynku. Są one zwykle grubsze i bardziej masywne. Oczywiście ściany nośne powinny też zapewniać izolację optyczną, termiczną i akustyczną.
Rozumiejąc, czym są elementy konstrukcyjne nośne, łatwiej zauważyć różnice między ścianą nośną a działową. Ściana działowa to ściana, która nie przenosi obciążeń, a jej podstawową funkcją jest dzielenie wnętrza na mniejsze pomieszczenia. Powinna też zapewniać izolację optyczną i akustyczną. Jednym z kluczowych aspektów ścian działowych jest ich łatwość w modyfikacji. Ponieważ nie są one kluczowe dla struktury budynku, można je stosunkowo łatwo wyburzyć lub przenieść, co daje większą elastyczność przy aranżacji wnętrz. Dzięki temu, przestrzeń w budynku może być dostosowana do zmieniających się potrzeb użytkowników – na przykład, można stworzyć nowe pomieszczenia biurowe, dodatkowe pokoje w mieszkaniu czy też otworzyć przestrzeń, łącząc kilka pomieszczeń w jedno.
Ściana nośna – jak rozpoznać?
Jak sprawdzić, czy dana ściana to ściana działowa czy nośna? Oczywiście, standardowo wszystkie ściany zewnętrzne są elementami nośnymi. Ściany nośne mogą jednak pojawiać się także wewnątrz budynku i wówczas rozpoznanie może nie być już tak proste.
Najlepiej charakterystykę ściany przeanalizować u źródła – czyli w projekcie budowlanym domu. Jeżeli nie mamy takiej możliwości, sprawdźmy grubość ściany – nośne mają zazwyczaj ponad 20 cm grubości. Łatwo to sprawdzić przy ścianach, mających otwory drzwiowe. W innych niestety trzeba przeprowadzić wiercenie na wylot i sprawdzić, jaką długość miała część wiertła, która „przeszła przez ścianę”. Należy tutaj mieć na uwadze, że ściany otynkowane mogą być grubsze o nawet 2-3 cm z każdej strony. Z tego powodu ściana o konstrukcji gr. 18 cm może mieć naprawdę grubość nawet 24-26 cm.
Jak rozpoznać ścianę działową?
Ścianę działową, tak jak nośną, najłatwiej rozpoznać po grubości. O ile nośna powinna mieć ponad 20 cm grubości, o tyle ściana działowa jest cieńsza, nie pełni tak ważnej funkcji i ma zazwyczaj kilkanaście cm grubości (około 16 z tynkami).
Jakie są inne różnice między ścianą działową a nośną? Ze względu na ograniczoną rolę, ściana działowa pod stropem ma przestrzeń dylatacyjną. Żeby sprawdzić, z jaką ścianą mamy do czynienia można rozkuć nieco tynku na styku ściany i stropu i sprawdzić, czy jest tam przestrzeń dylatacyjna. Nie jest to jednak sposób pewny – niestety, ekipy budowlane często ten element pomijają, doprowadzając ściany działowe do styku ze stropem
Ściana nośna a działowa – zakres prac, jakie można w nich wykonać
Jakie prace można wykonać w ścianie działowej, a jakie w nośnej? Ściana działowa nie pełni istotnej funkcji dla samej konstrukcji, więc można jej nie budować, a w razie istniejącego obiektu - rozebrać ją częściowo, a nawet całkowicie wyburzyć. Zgoła inaczej sprawa wygląda w kontekście ścian nośnych – każda ingerencja w taką ścianę może wpłynąć na całą nośność budynku, dlatego wszelkiego rodzaju prace muszą być skonsultowane z konstruktorem, który wskaże ewentualne możliwe i najlepsze rozwiązania. Przy robotach remontowych możliwe jest jedynie tynkowanie ściany nośnej i przeprowadzanie prac wykończeniowych – nie można wykuwać w niej otworów. Bez względu na rodzaj ściany – należy mieć na uwadze również przebieg instalacji. Jeżeli w ścianie zostały poprowadzone pustaki wentylacyjne czy doprowadzenie wody/kanalizacja – to jej przeniesienie będzie się wiązało z pracami sanitarnymi. No i nie obejdzie się bez znalezienia dla nich lepszego miejsca.