Stropodach wentylowany a niewentylowany – budowa i różnice
Prawidłowo zaprojektowany i wykonany stropodach ma ogromne znaczenie dla trwałości i bezpieczeństwa całego budynku. Ze względów konstrukcyjnych i fizycznych stropodachy dzielimy na wentylowane oraz niewentylowane. Czym się od siebie różnią? W jaki sposób są zbudowane? Wreszcie: z czym wiąże się budowa stropodachu wentylowanego, a z czym niewentylowanego?
Czym jest stropodach?
Na początek warto wyjaśnić, czym w ogóle jest stropodach. To nic innego, jak strop nad ostatnią kondygnacją, który pełni zarazem funkcję dachu. W domach ze stropodachem nie ma poddasza, a sam dach jest płaski. Oczywiście niezupełnie – niewielki spadek jest konieczny, by woda spływała do rynien. Stropodach jest znacznie tańszy w budowie niż dachy spadziste, dlatego często wybierają go inwestorzy, którym zależy na ograniczeniu kosztów inwestycji. Jednocześnie, jeśli będzie odpowiednio zaprojektowany, stropodach dorównywać będzie trwałością dachom spadzistym bez konieczności częstych napraw i konserwacji.
Stropodach wentylowany i niewentylowany
Warstwa konstrukcyjna, warstwa paroizolacji, warstwa termoizolacji i pokrycia dachowego – tak najczęściej zbudowany jest stropodach. Warstwy te pełnią określone funkcje i w zależności od rodzaju stropodachu, wyglądają nieco inaczej.
Budowa stropodachu wentylowanego
Stropodachy wentylowane powstają z następujących warstw: warstwy konstrukcyjnej (a więc stropu), warstwy paroizolacji (stosowanej najczęściej nad pomieszczeniami o dużym nasycenia powietrza parą wodną), warstwy termoizolacji wykonanej z wełny mineralnej, celulozy lub styropianu, przestrzeni powietrzna wentylowanego lub odpowietrzanego, warstwy konstrukcyjnej pod pokrycie dachowe, warstwy pokrycia dachowego (papa). Warstwa konstrukcyjna najczęściej wykonana jest z żelbetonowych płyt korytkowych lub panwiowych. Popularnym rozwiązaniem jest również stropodach odwrócony, którego budowa wygląda nieco inaczej – zamiast powłoki bitumicznej stosuje się warstwę żwiru lub betonowe płytki. Niekiedy zastępuje się nawierzchnię żyzną glebą i na dachu tworzy się zieloną przestrzeń rekreacyjną.
Budowa stropodachu pełnego
Stropodachy pełne, a więc niewentylowane, powstają z warstwy konstrukcyjnej, warstwy paroizolacji (wykonanej z folii lub papy, nie zawsze stosowanej), warstwy termoizolacji (podobnie jak w przypadku stropodachu wentylowanego, termoizolacja wykonywana jest z wełny mineralnej, celulozy, a rzadziej ze styropianu) oraz warstwy pokrycia dachowego (a więc papy lub blachy).
Stropodach wentylowany i niewentylowany – różnice
W każdym stropodachu nad pomieszczeniem ogrzewanym istotna jest warstwa termoizolacji, która zatrzymuje ciepło wewnątrz. Dostaje się do niej jednak para wodna, która musi mieć możliwość odparowania. W przypadku stropodachów wentylowanych do tego celu służy warstwa wentylacyjna, która eliminuje wszelkie problemy związane z niekontrolowanym przepływem wilgoci. W przypadku stropodachów niewentylowanych wszystkie warstwy przylegają do siebie, dlatego pod izolacją cieplną należy ułożyć paroizolację (a więc izolację paroszczelną). Inny powinien być również zachowany spadek. W stropodachu niewentylowanym powinien mieć on 3-5% (jeśli pełni jedynie funkcję tarasu, musi mieć 1,5%-2,5%), natomiast stropodach wentylowany buduje się z ze spadkiem nie mniejszym niż 5% i nie większym niż 20%.
Stropodach wentylowany czy niewentylowany – co wybrać?
Stropodach niewentylowanyjest rozwiązaniem stosowanym coraz rzadziej. Nie bez przyczyny – w przypadku nieszczelności górnej warstwy wymaga kosztownego remontu! Co więcej, jeśli wełna ulegnie zawilgoceniu, straci swoje termoizolacyjne właściwości, a woda przeciekać będzie do pomieszczeń. Oczywiście, można łatać nieszczelności, ale metoda ta na dłuższą metę nie zda egzaminu. Stropodach niewentylowany wydaje się więc rozwiązaniem odpowiednim tylko w przypadku pomieszczeń nieogrzewanych, w których emisja pary wodnej jest najmniejsza. Niestety – w gorące, słoneczne dni taki stropodach silnie się nagrzewa i w miejscu oparcia konstrukcji stropu na zewnętrznych ścianach mogą pojawiać się pęknięcia. Zdecydowanie lepszym rozwiązaniem jest zatem stropodach wentylowany, w którym powietrze porusza się przez otwory w szczytowych ścianach zabudowy oraz w ściankach kolankowych. Oczywiście należy pamiętać o tym, by odpowiednio zabezpieczyć je przed pakami, które mogłyby dostać się do przestrzeni pomiędzy stropem a pokryciem dachowym. Tak przygotowany stropodach zapobiegnie wykraplaniu się pary wodnej z ogrzewanych pomieszczeń, a warstwa izolacyjna nie ulegnie zawilgoceniu.
Niewentylowany stropodach może nastręczać nam problemów, dlatego w przypadku generalnego remontu domu, warto pomyśleć o zmianie. Należy wówczas nadbudować drewnianą konstrukcję dachu, zadbać o lepsze docieplenie stropodachu i zapewnić niezbędną przestrzeń wentylacyjną. Taki remont wiąże się jednak ze sporymi kosztami, dlatego – by ich uniknąć – warto już na etapie projektowania stropodachu uwzględnić przyszłe konsekwencje i wybrać stropodach wentylowany.