Studnia głębinowa: głębokość, formalności i koszt studni głębinowej

Budowa studni głębinowej to relatywnie proste i opłacalne przedsięwzięcie. Wymaga podobnych nakładów inwestycyjnych co przyłączenie do sieci wodociągowej, jednocześnie w dłuższej perspektywie pozwala na oszczędności.

Studnia głębinowa jako dobra alternatywa dla wodociągu – kiedy opłaca się własne ujęcie wody?

Posiadając własne źródło wody, nie ponosimy comiesięcznych kosztów stałych. Korzystamy z własnego ujęcia wody niemal za darmo, w praktyce płacąc jedynie za pobór prądu przez pompę obsługującą studnię. W przypadku podłączenia do wodociągu jesteśmy zaś zobowiązani regularnie opłacać rachunki według bieżącego zużycia. Z tego powodu wiercenie studni głębinowych polecane jest dla dużych gospodarstw domowych oraz takich, które wykorzystują na co dzień dużo wody, np. do obsługi systemu automatycznego nawadniania.

Własne źródło pozwala na efektywne, ekologiczne i niedrogie pozyskiwanie wody oraz uniezależnienie się od „miejskiej”, często awaryjnej sieci wodociągowej. Dla wielu osób istotną wadą korzystania z sieci wodociągowej jest także chlorowanie wody, która charakteryzuje się gorszym smakiem i zapachem.

Rodzaje studni – jaki wariant wybrać?

W gospodarstwach domowych najczęściej spotyka się trzy warianty studni, w zależności od tego, jak głęboko znajdują się wody powierzchniowe. Pierwszy wariant to studnie kopane, stosunkowo płytkie, do kilku metrów pod ziemią. Stosuje się je, jeśli warstwa wodonośna nie jest zlokalizowana zbyt głęboko. Wykonane są z betonowych lub żelbetowych kręgów i wyposażone w pompę, najczęściej samozasysającą lub zatapialną.

Jeśli warstwa wodonośna zlokalizowana jest głębiej, wykorzystuje się wiercone studnie głębinowe. Do ich budowy należy wynająć wyspecjalizowaną firmę, która przeprowadzi odwiert. Studnię tworzą rury o średnicy około 0,1 m, na dnie umieszcza się filtr z osadnikiem, a do obsługi studni najczęściej stosuje się pompy głębinowe.

Stosunkowo rzadko spotykane są tzw. abisynki, czyli studnie wąskorurowe. Stosuje się je najczęściej na gruntach piaszczystych. Tego rodzaju studnie są dość płytkie (5-8 m), wyposażone w specjalne filtry zabezpieczające przed ziarnami piasku. Zazwyczaj obsługują je pompy samozasysające.

Budowa studni: wybór lokalizacji i możliwych rozwiązań

Zgodnie z obowiązującymi przepisami studnia głębinowa może być zbudowana w dowolnym miejscu działki, która jest naszą własnością, ale z kilkoma obostrzeniami. Przede wszystkim należy zachować wymagane odległości od poszczególnych zabudowań i innych elementów zlokalizowanych w obrębie terenu. Ujęcie wody nie powinno znajdować się bliżej niż 5 metrów od granicy działki (chyba że właściciel działki sąsiadującej wyrazi na to zgodę), a także nie bliżej niż 7,5 m od rowu melioracyjnego.

Jeśli zaś chodzi o zabudowania, studnia głębinowa powinna znajdować się w odległości co najmniej 15 m od budynków inwentarskich oraz zbiornika na szambo. Tutaj odległość jest stosunkowo duża, by wyeliminować ryzyko zanieczyszczenia ujęcia wody. Studnia natomiast może znajdować się bezpośrednio w sąsiedztwie bryły domu jednorodzinnego.

Sam proces wiercenia i montażu elementów studni nie jest skomplikowany, jednak w każdym przypadku należy go zlecić profesjonalistom. Dzięki temu będziemy mieć pewność, że cała konstrukcja zostanie wykonana prawidłowo, odpowiednio obudowana i zabezpieczona przed kłopotliwymi awariami, takimi jak niekontrolowany samowypływ wody.

Kiedy najlepiej kopać studnię głębinową? W zasadzie nie ma w tym zakresie ograniczeń, utrudnieniem mogą być miesiące zimowe w niektórych regionach, kiedy zamarznięty grunt uniemożliwia kopanie lub wiercenie.

Formalności związane z budową studni

Obowiązujące przepisy stanowią, że każdemu właścicielowi gruntu przysługuje prawo do korzystania z wód głębinowych zlokalizowanych w obrębie posiadanej działki. Decydując się na wywiercenie studni, musimy dopełnić stosunkowo niewiele formalności. W 2020 roku do budowy studni głębinowej nie głębszej niż 30 m nie jest potrzebne pozwolenie rozumiane jako osobny dokument,jednak sam zamiar budowy należy zgłosić w najbliższym starostwie powiatowym. Wzór wniosku zgłoszenia znajdziemy w placówce lub na stronie właściwego starostwa powiatowego. Do zgłoszenia należy dołączyć odpowiednie szkice przedstawiające schemat planowanej studni głębinowej.

Jeśli w terminie 30 dni od złożenia zgłoszenia urząd nie wyda sprzeciwu, możemy przystąpić do pracy. Jeśli zaś planujemy zbudować studnię głębszą niż standardowa (powyżej 30m) oraz o większej mocy (pobór wody przekracza 5 m³ na dobę), konieczne jest uzyskanie pozwolenia wodnoprawnego. By otrzymać pozwolenie, w starostwie powiatowym składamy odpowiedni wniosek wraz z operatorem wodnoprawnym, czyli dokumentacją techniczną: częścią opisową i rysunkową. Więcej szczegółów oraz przykładowy schemat studni można znaleźć w naszym artykule Woda ze studni czy z sieci wodociągowej.

Badanie wody z własnego ujęcia w ogrodzie. Jak sprawdzić, czy jest bezpieczne?

Zanim zdecydujemy się na budowę studni, musimy sprawdzić, czy, gdzie i na jakiej głębokości znajduje się woda w obrębie naszej działki. W tym celu należy skorzystać z usług geologa lub lokalnej firmy, która wykonała już kilka odwiertów w sąsiedztwie i zna specyfikę okolicznych gruntów.

Jeśli rezygnujemy z przyłączenia do sieci wodociągowej i własne ujęcie wody będzie służyło nam także do gotowania, koniecznie powinniśmy zlecić badanie próbki wody w najbliższej placówce sanepidu. Technologia wykorzystywana do budowy studni głębinowych pozwala na czerpanie czystej, zdatnej do picia wody.

Niezależne badanie pozwoli jednak sprawdzić, czy standardowo stosowane rozwiązania będą wystarczające w naszym przypadku. Będziemy również wiedzieli, jaki filtr (o jakiej granulacji obsybki żwirowej) powinniśmy zastosować w naszej studni głębinowej.

Hydrofor i wodna pompa ciepła

Aby w wygodny sposób korzystać ze studni głębinowej, niezbędny jest hydrofor, który utrzymuje stałe ciśnienie wody. Gdzie powinien się znajdować? Zestaw hydroforowy (czyli pompę, zbiornik i wyłącznik ciśnieniowy) umieszcza się często w piwnicy lub w przydomowym pomieszczeniu gospodarczym. Studnię głębinową wspomaganą przez taki zestaw nazywa się często studnią hydroforową. W takim wariancie zbiornik hydroforowy gromadzi zapas wody, dzięki czemu uruchamianie pompy przy każdym pojedynczym odkręceniu kranu nie jest konieczne.

Niektóre gospodarstwa domowe korzystają także z wodnej pompy ciepła. Jest to efektywne rozwiązanie, jednak stosunkowo drogie i wymagające skomplikowanego montażu. W takiej sytuacji buduje się dwie studnie – z pierwszej czerpie się wodę gruntową, która oddaje ciepło do budynku. Następnie ochłodzona woda zostaje odprowadzona do drugiej, tzw. zrzutowej studni. Alternatywą dla tworzenia dwóch odwiertów może być sytuacja, kiedy dom znajduje się w pobliżu naturalnych akwenów wodnych, do których odprowadza się wykorzystywaną w tym procesie wodę.

Hydroodwierty – cennik usług wiercenia studni głębinowej

Cena studni głębinowej każdorazowo musi zostać ustalona indywidualnie. Jest wypadkową kilku czynników, takich jak wymagana głębokość i związany z tym rodzaj studni, topografia działki i szeroko rozumiane warunki gruntowo-wodne. Naturalnie, im głębsza studnia, tym wyższy całościowy koszt inwestycji. Cena rośnie także wtedy, kiedy wody gruntowe, którymi dysponujemy, są zanieczyszczone. W takim przypadku, by studnia nie została zamulona, konieczne będzie zastosowanie bardziej zaawansowanych filtrów. Lokalne firmy z pewnością będą w stanie wykonać dla nas orientacyjną wycenę po wstępnej analizie przypadku.