Świadectwo charakterystyki energetycznej – dla kogo jest obowiązkowe?
2023.03.23
Budowa, sprzedaż lub wynajem nieruchomości wiąże się z koniecznością spełnienia wielu formalności oraz wymogów narzuconych przez prawo. Jednym z nich jest przedstawienie świadectwa charakterystyki energetycznej. Świadectwo charakterystyki energetycznej nazywane jest również certyfikatem energetycznym lub paszportem energetycznym. Czym ono jest i kto może go wystawić?
Czym jest świadectwo charakterystyki energetycznej?
Świadectwo charakterystyki energetycznej określa ile energii zużywa budynek lub część budynku na zaspokojenie podstawowych potrzeb użytkownika, to znaczy ogrzewania pomieszczeń, klimatyzacji, przygotowania ciepłej wody, wentylacji oraz, w budynkach innych niż mieszkalne, oświetlenia.
Dzięki świadectwu możemy określić koszty eksploatacji nieruchomości związane z zapotrzebowaniem na energię oraz ocenić efektywność energetyczną.
Świadectwo charakterystyki energetycznej nazywane jest również certyfikatem energetycznym lub paszportem energetycznym.
Świadectwo charakterystyki energetycznej nie jest tożsame z audytem – chociaż pojęcia te bywają używane zamiennie. Jest to błąd, ponieważ audyt energetyczny przeprowadzany jest przy termomodernizacji (ocieplaniu) budynków.
Kto musi posiadać świadectwo energetyczne
Od 28 kwietnia 2023 roku zaczynają obowiązywać nowelizacje ustawy o charakterystyce energetycznej budynków oraz ustawy prawo budowlane, nakładają one przede wszystkim:
1. Obowiązek przekazania świadectwa charakterystyki energetycznej nabywcy lub najemcy gdy budynek lub część budynku będzie (Art. 3 ust. 1 ustawy o ch.e.b.):
- zbywany na podstawie umowy sprzedaży;
- zbywany na podstawie umowy sprzedaży spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu;
- wynajmowany.
Sporządzenie świadectwa zapewnia właściciel lub zarządca budynku lub części budynku lub osoba, której przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, lub osoba, której przysługuje spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego
Przekazanie świadectwa odbywa się przy sporządzaniu aktu notarialnego lub zawarciu umowy najmu. Nabywca, ani najemca nie mogą zrzec się prawa do otrzymania świadectwa.
2. Ponadto kopię świadectwa, którego sporządzenie zapewnia właściciel lub zarządca budynku należy umieścić w widocznym miejscu w budynkach:
- którego powierzchnia użytkowa zajmowana przez organy wymiaru sprawiedliwości, prokuraturę oraz organy administracji publicznej przekracza 250 m2 i w których dokonywana jest obsługa interesantów (Art. 3 ust. 2 ustawy o ch.e.b.),
- którego powierzchnia użytkowa przekracza 500 m2 i świadczone są w nim usługi dla ludności (Art. 12. ustawy o ch.e.b.)
3. W przypadku gdy dla budynku lub części budynku zostało sporządzone świadectwo charakterystyki energetycznej, w ogłoszeniu lub reklamie dotyczących sprzedaży lub najmu budynku lub jego części należy podawać (Art. 13. ustawy o ch.e.b.):
- wskaźniki rocznego zapotrzebowania na energię użytkową, energię końcową, nieodnawialną energię pierwotną,
- udział odnawialnych źródeł energii w rocznym zapotrzebowaniu na energię końcową,
- jednostkową wielkość emisji CO2.
4. Świadectwo charakterystyki energetycznej inwestor jest zobowiązany załączyć do zawiadomienia o zakończeniu budowy obiektu budowlanego lub do wniosku o udzielenie pozwolenia na użytkowanie.
Świadectwo charakterystyki lub charakterystyka energetyczna jest też wymaganym dokumentem w programach dotacji na budowę domu ->
Kto nie musi posiadać świadectwa
Świadectwo charakterystyki energetycznej nie dotyczy budynku (Art. 3 ust. 4 ustawy o ch.e.b.) :
- podlegającego ochronie na podstawie przepisów o ochronie zabytków;
- używanego jako miejsce kultu i do działalności religijnej;
- przemysłowego oraz gospodarczego niewyposażonych w instalacje zużywające energię, z wyłączeniem instalacji oświetlenia wbudowanego;
- mieszkalnego, przeznaczonego do użytkowania nie dłużej niż 4 miesiące w roku;
- wolnostojącego o powierzchni użytkowej poniżej 50 m2;
- gospodarstw rolnych o wskaźniku EP określającym roczne obliczeniowe zapotrzebowanie na nieodnawialną energię pierwotną nie wyższym niż 50 kWh/(m2∙rok).
Jak uzyskać świadectwo charakterystyki energetycznej?
Do uzyskania świadectwa charakterystyki energetycznej budynku zobowiązani są: właściciel lub zarządca budynku, osoba, której przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, a w określonych przypadkach również najemca. To oni składają wniosek o sporządzenie dokumentu. Ze zleceniem wykonania charakterystyki należy się zgłosić do wybranego audytora energetycznego. Koszt certyfikatu waha się w zależności od metrażu domu, lokalizacji budynku lub lokalu oraz innych czynników i wynosi od 500 do 1000 zł. W większych miastach ceny mogą być wyższe.
Jak długo ważne jest świadectwo energetyczne?
Świadectwo charakterystyki energetycznej jest ważne przez 10 lat od dnia jego sporządzenia. Wyjątkiem są budynki i lokale, w których dokonano prac budowlano-instalacyjnych, w wyniku których zmieniła się jakość systemu energetycznego oraz jego wydajność – w takim przypadku świadectwo energetyczne traci ważność.
Kto może wystawić świadectwo energetyczne?
Według przywoływanej ustawy, świadectwo charakterystyki energetycznej może być sporządzona przez osobę, którą spełnia łącznie następujące wymagania:
-
posiada pełną zdolność do czynności prawnych;
-
nie była skazana prawomocnym wyrokiem za przestępstwo przeciwko mieniu, wiarygodności dokumentów, obrotowi gospodarczemu, obrotowi pieniędzmi i papierami wartościowymi lub za przestępstwo skarbowe;
-
ukończyła kierunkowe studia wyższe zakończone uzyskaniem tytułu zawodowego inżyniera, inżyniera architekta, inżyniera architekta krajobrazu, inżyniera pożarnictwa, magistra inżyniera architekta, magistra inżyniera architekta krajobrazu, magistra inżyniera pożarnictwa albo magistra inżyniera lub inne studia niż wymienione oraz studia podyplomowe, których program uwzględnia zagadnienia związane z charakterystyką energetyczną budynków, wykonywaniem audytów energetycznych budynków, budownictwem energooszczędnym i odnawialnymi źródłami energii.
-
Do wydawania certyfikatów energetycznych upoważniona jest również osoba, która posiada uprawnienia budowlane w specjalności architektonicznej.
Terminy pokrewne:
Efektywność energetyczna budynku to według Ministerstwa Inwestycji i Rozwoju jego sprawność energetyczna, która pozwala na komfortowe użytkowanie przy najniższym możliwym zużyciu energii.
EP - wskaźnik zapotrzebowania na energię pierwotną określa roczne zapotrzebowanie budynku na energię pozyskaną ze źródeł nieodnawialnych, niezbędną między innymi do ogrzania nieruchomości, zapewnienia optymalnego poziomu wentylacji, chłodzenia, a także podgrzania wody. Energia pierwotna (EP) danego budynku lub lokalu wyrażana jest w kWh/(m2rok) i nie stanowi informacji o kosztach eksploatacji budynku.
EU - wskaźnik energii użytkowej informuje o jakości konstrukcji budynku – niższe wartości świadczą o niewielkich stratach ciepła.
EK - wskaźnik energii końcowej określa zapotrzebowanie budynku na energię już po uwzględnieniu jakości ogrzewania oraz podgrzania wody. Wskaźnik EK powinien być niewiele wyższy od wskaźnika EU – świadczy to o sprawnym systemie ogrzewania budynku.