Termomodernizacja budynku: co to jest?

O tym, że nadchodząca zima zapowiada się na wyjątkowo ciężką, słyszymy zewsząd już od dobrych kilku tygodni. I rzeczywiście, rosnące ceny energii elektrycznej oraz horrendalne ceny oraz brak dostępności materiałów opałowych, takich jak węgiel, sprawiają, że wiele osób z niepokojem wyczekuje mroźnych okresów. Niezbyt optymistyczne perspektywy na przyszłość sprawiają także, że wielu właścicieli domów jednorodzinnych zaczyna interesować się termoizolacją budynku mieszkalnego. Czym w ogóle jest termoizolacja domu? I jak się do niej przygotować? Między innymi na te pytania odpowiadamy w poniższym artykule.

Termomodernizacja budynku – co to jest?

W pierwszej kolejności należy odpowiedzieć na pytanie, czym w ogóle jest termoizolacja? W pewnym uproszczeniu można powiedzieć, że termoizolacją nazywamy wszelkiego rodzaju przedsięwzięcia i zmiany, których celem jest poprawa cech technicznych budynku, a co za tym idzie, ograniczenie w największym możliwym stopniu strat ciepła. W ogólnym założeniu celem działań termoizolacyjnych jest sprawienie, by ciepło nie uciekało z wnętrza domu na zewnątrz. Powinno to przełożyć się na zmniejszenie zapotrzebowania energetycznego na ogrzewanie domu, a tym samym na oszczędności finansowe.

Powszechnie pojęcie termomodernizacji budynku najczęściej rozumiemy jako ocieplenie ścian budynku – za pomocą styropianu lub wełny mineralnej. I choć faktycznie, termoizolacja ścian jest jednym z najważniejszych elementów skutecznej termomodernizacji, ta obejmuje także inne działania. Do nich przejdziemy jednak nieco później.

Termoizolacja ścian – czym ocieplać ściany budynku?

Szacuje się, że przez nieocieplone ściany ucieka aż 25-35% ciepła. Nie ulega zatem wątpliwości fakt, że brak odpowiedniego ocieplenia ścian budynku może odbić się na domowych finansach. Jednak wadliwa termoizolacja może mieć także konsekwencje zdrowotne dla domowników. Sprzyja ona bowiem rozwijaniu się we wnętrzu budynku grzybów, które mogą być przyczyną różnego rodzaju chorób i dolegliwości. Przyspieszają też techniczne starzenie się konstrukcji.

Z wyżej wymienionych powodów architekci już na etapie projektowania domu uwzględniają warstwę izolacji, mającą zlikwidować możliwe mostki termiczne. Ocieplenie ścian można oczywiście przeprowadzić także w już użytkowanym budynku. Najczęściej w tym celu wykorzystuje się:
 

• styropian – materiał ten ma bardzo dobre właściwości termoizolacyjne, ponieważ jego główną objętość stanowi zamknięte w porach powietrze. Za jego użyciem przemawia także fakt, że nie ulega zawilgoceniu. Jest również tani. Trzeba jednak mieć świadomość tego, że jest to materiał palny, więc lepiej sprawdzi się w przypadku budynków murowanych;
• wełna mineralna – ma ona niemal identyczne właściwości termoizolacyjne jak styropian, a ponadto jest bardziej sprężysta, czyli mniej podatna na uszkodzenia. Cena wełny mineralnej jest jednak zauważalnie wyższa niż cena styropianu o podobnych parametrach termoizolacyjnych. Sprawia to, że najczęściej stosuje się ją tam, gdzie istotną rolę odgrywają jej cechy ognioochronne i akustyczne. Wełna mineralna zapewnia dobrą izolację akustyczną i jest odporna na działanie ognia, więc zazwyczaj wykładane nią są domy drewniane, więźby oraz budynki użyteczności publicznej o wyższych wymaganiach odporności ogniowej (takie, jak szkoły czy szpitale).
• Pianka PUR.

Chociaż wymienione wyżej materiały są obecnie najczęściej stosowane, warto mieć świadomość tego, że w powszechnym użytku są także inne: między innymi polistyren ekstrudowany (XPS – wyróżnia się dużą twardością i wytrzymałością, znikomą nasiąkliwością i jest samogasnący), płyty PIR (odporne na wilgoć, wodę oraz ogień, stosowane jednak najczęściej do ocieplania dachów) oraz aerożel (poza właściwościami termoizolacyjnymi doskonale tłumi dźwięki, ale jest kosztowny). Zwolennicy działań ekologicznych zwrócą szczególną uwagę na izolacje wykonane z włókien celulozowych czy wełny drzewnej. 

Zasadniczy parametr, który definiuje skuteczność danej izolacji to przewodnictwo cieplne, które dla danego materiału wyrażane jest w postaci współczynnika ƛ (lambda). Więcej na ten temat dowiesz się z naszego artykułu o materiałach termoizolacyjnych.

Termoizolacja budynku – o czym warto pamiętać?

Chociaż przez nieocieplone ściany z domu ucieka sporo ciepła, duże straty generują także inne elementy. W budynkach wymagających termoizolacji straty ciepła przez wentylację wynoszą około 30-40%, dach – 8-17%, okna i drzwi – 10-15% (często nawet więcej), a przez podłogę na gruncie – od 5 do 10%.
 

Biorąc pod uwagę powyższe liczby, należy mieć świadomość tego, że termomodernizacja bywa procesem zaawansowanym i kosztownym i często samo ocieplenie ścian może nie wystarczyć. Termomodernizacja może obejmować także takie działania jak:

• ocieplanie dachu, stropodachu czy stropu nad piwnicą oraz podłóg;
• wymiana okien i drzwi zewnętrznych na bardziej szczelne;
• modernizacja instalacji centralnego ogrzewania i ciepłej wody, co pomoże zmniejszyć zapotrzebowanie na energię;
• zmiana pieca na nowszy, bardziej sprawny, który będzie spełniał obowiązujące kryteria;
• zlikwidowanie indywidualnych źródeł ciepła oraz wybudowanie przyłącza do systemu ciepłowniczego;
• modernizacja wewnętrznej instalacji elektrycznej;
• wymiana grzejników, które powinny być dopasowane do rodzaju kotła;
• montaż urządzeń, umożliwiających korzystanie z odnawialnych źródeł energii, takich jak pompy ciepła czy instalacje fotowoltaiczne.

Termoizolacja budynku – jak się przygotować?

Jak widzisz, termoizolacja budynku może obejmować różnego rodzaju działania. Jednak niezależnie od tego, co chcesz zmienić w swoim domu jednorodzinnym, pamiętaj, by odpowiednio się do tych działań przygotować.

Kluczem jest zatem przeprowadzenie audytu energetycznego, który można zlecić uprawionemu audytorowi energetycznemu lub doradcy energetycznemu (osoba taka powinna mieć odpowiednią wiedzę z zakresu instalacji elektrycznych, ogrzewnictwa i wentylacji, a także budownictwa). Profesjonalnie przeprowadzona analiza energetyczna da odpowiedź na następujące pytania:

• w jaki sposób z domu ucieka najwięcej ciepła;
• jakie są możliwości w zakresie przeprowadzenia termomodernizacji;
• jakie oszczędności można uzyskać dzięki podjętym działaniom;
• jakie są orientacyjne koszty wskazanej termomodernizacji;
• z jakich dofinansowań można skorzystać decydując się na termomodernizację.

O czym jeszcze należy pamiętać, decydując się na termomodernizację budynku? Przede wszystkim, trzeba mieć świadomość tego, że prace termomodernizacyjne, takie jak ocieplanie domu, przeprowadza się w ciepłych okresach roku (wiosna-lato), a fachowców najlepiej szukać z wyprzedzeniem. To pomoże Ci znaleźć najlepszą firmę.