Więźba dachowa
Więźba dachowa to ważny – zarówno estetyczny, jak i konstrukcyjny – element projektu domu. Nieodpowiedni materiał oraz błędy popełnione przy wznoszeniu więźby mogą być przyczyną niestabilności dachu, a w konsekwencji zagrożeniem dla bezpieczeństwa mieszkańców domu.
Dach dachowi nierówny.
Chyba nikt nie ma wątpliwości, że wpływa on na estetykę domu, a nawet jego otoczenia. Gotowe projekty domów kształt dachu, jego wielkość i rodzaj pokrycia mają określone przez autora danego projektu i znajdują się w dokumentacji obiektu.
W przypadku, gdy inwestor decyduje się na indywidualny projekt domu, ma wpływ na wygląd dachu poprzez zgłoszenie swoich sugestii architektowi. Warto jednak zawsze mieć na uwadze, że wymyślny, skomplikowany kształt niesie ze sobą finansowe i użytkowe konsekwencje – jest droższy od prostego dachu o tej samej powierzchni, mogą zdarzyć się problemy m.in. z prawidłową wentylacją docieplenia i odprowadzaniem wody opadowej oraz pojawić się nieszczelności w tzw. trudnych miejscach.
Trzy rodzaje więźby.
Pierwszym krokiem w budowie dachu jest wykonanie więźby dachowej, czyli konstrukcji dachu, na której układane jest pokrycie dachowe. Najczęściej spotykane są trzy rodzaje więźby: krokwiowa, krokwiowo-jętkowa oraz płatwiowo - kleszczowa. Wybór jednej z nich związany jest przede wszystkim z rozpiętością między zewnętrznymi ścianami nośnymi domu.
Najprostszą konstrukcją dachową jest więźba krokwiowa. Jest ona stosowana, gdy rozpiętość między zewnętrznymi ścianami nośnymi wynosi do 7 metrów. Elementem nośnym są tu pary krokwi, połączone ze sobą w najwyższym punkcie dachu. Ich dolne końce mocowane są do tzw. murłat ułożonych na stropie lub ścianie kolankowej. Ważna jest przy tym staranność i solidność wykonania, które zagwarantują stabilność i bezpieczeństwo dachu.
Projekt domu, w którym rozpiętość między ścianami zewnętrznymi wynosi 7-11 m, wymaga wykonania więźby krokwiowo-jętkowej. Od poprzedniej różni się ona tym, że każda para krokwi, rozparta jest elementem zwanym jętką. Zadaniem jętek jest zapewnienie sztywności całej konstrukcji.
Dla rozpiętości dachu przekraczającej 11 m, konieczne jest wzniesienie bardziej skomplikowanej więźby płatwiowo - kleszczowej. W tym przypadku krokwie są dodatkowo podparte specjalną konstrukcją, zbudowaną z płatwi górnych i słupów. Całą natomiast więźbę usztywniają poziomo kleszcze, czyli podwójne belki wiążące końce słupów z opartymi na nich krokwiami. Kleszcze montowane są co kilka (3-4) par krokwi. Płatwiowo - kleszczowa więźba dachowa, aby stanowiła stabilną i wytrzymałą konstrukcję dachu, potrzebuje zaprojektowania odpowiednio wytrzymałego stropu.
Więźba dobrej jakości.
Projekty domów zakładają wykonanie więźby dachowej głównie z tarcicy z drewna iglastego. Materiał powinnien być dobrej jakości, odpowiedniej wilgotności i wytrzymałości, jak też zabezpieczony przed działaniem czynników biologicznych oraz ognia. Na budowach domów jednorodzinnych i niewielkich obiektów stosowana jest impregnacja powierzchniowa, która polega na malowaniu, natrysku, lub krótkiej kąpieli elementów w roztworze z impregnatem.
Tradycyjnie konstrukcje więźby dachowej wykonywane są przez ekipy cieśli, najczęściej z elementów przywiezionych z tartaku i już przyciętych do odpowiednich rozmiarów. Istnieje również możliwość zamówienia całej więźby dachowej w fabryce.
Więźba prefabrykowana przywożona jest na plac budowy w częściach, a jej montaż trwa praktycznie jeden dzień. Jest to korzystne rozwiązane zwłaszcza w przypadku dachów odznaczających się prostym kształtem.