Woda ze studni czy z sieci wodociągowej?
Dostęp do sieci wodociągowej jest najwygodniejszym sposobem na zaopatrzenie się w wodę. Jednak nie zawsze jest to możliwie. W takiej sytuacji jedynym wyjściem jest budowa własnej studni. Jakie są wady i zalety takiego rozwiązania?
Niewątpliwie korzystając z wody pochodzącej z sieci wodociągowej mamy gwarancję, że jest to woda czysta. Pewną uciążliwością może być nieprzyjemny smak i zapach spowodowany dwutlenkiem chloru służącym do dezynfekowania. Istotne są również koszty eksploatacji – płacimy za każdy zużyty metr sześcienny wody, co w przypadku licznej rodziny stanowi poważne obciążenie budżetu.
Opłat tych nie ponosimy kiedy korzystamy z własnego ujęcia wody. Wydatki związane są przede wszystkim z kosztem wybudowania studni, ale są one mniejsze niż koszty podłączenia do sieci wodociągowej. Do kosztów zaliczyć możemy również wydatki związane z energią elektryczną służącą do pracy pompy. Posiadanie własnej studni ma też tę zaletę, że pochodząca z niej woda nie pachnie brzydko chlorem. Trzeba jednak pamiętać, że w niektórych sytuacjach może ona wymagać uzdatniania. Wówczas czekają nas wydatki związane z zakupem filtrów. Nieporównywalnie większe jest również ryzyko skażenia np. przez nieszczelne szambo.
Idealnym rozwiązaniem byłaby możliwość skorzystania zarówno z przebadanej wody z wodociągu, która służyłaby do celów domowych jak i darmowej wody ze studni, która byłaby wykorzystywana w celach gospodarczych i do podlewania ogrodu.
Właścicielowi gruntu przysługuje prawo do zwykłego korzystania z wód podziemnych na tym gruncie. Zwykłe korzystanie oznacza że:
- pobór wody nie przekracza 5 m3/dobę
- wydajność pomp czerpiących wodę nie przekracza 0,5 m3/h
- głębokość odwiertu nie przekracza 30 m.
Zgłoszenia właściwemu organowi (starostwo) wymagają jedynie roboty polegające na wykonaniu obudowy ujęć wód podziemnych.
Druki zgłoszenia oraz oświadczenia o posiadanym prawie do dysponowania nieruchomością są zwykle do pobrania na stronie internetowej właściwego starostwa.
Ponadto do zgłoszenia należy dołączyć odpowiednie szkice lub rysunki (Art. 30, ust. 2 Prawa Budowlanego), dlatego przy zamówieniu projektu poproś o dołączenie rysunku obudowy studni wierconej! Dla klientów indywidualnych - bezpłatnie.
Do wykonywania robót można przystąpić, jeżeli w terminie 30 dni od dnia doręczenia zgłoszenia właściwy organ nie wniesie, w drodze decyzji, sprzeciwu i nie później niż po upływie 2 lat od określonego w zgłoszeniu terminu ich rozpoczęcia (Art. 30, ust. 5 Prawa Budowlanego).
Jeżeli głębokość studni przekracza 30 m, a pobór wody będzie większy niż 5 m3 na dobę konieczne jest pozwolenie wodnoprawne. W starostwie składamy wniosek wraz z operatem wodnoprawnym (jest to dokumentacja techniczn z opisem i rysunkami sporządzona przez hydrogeologa z uprawnieniami; operat może być zastąpiony projektem urządzeń) oraz decyzją o warunkach zabudowy i ewentualnie decyzją o środowiskowych uwarunkowaniach.
Ujęcie powinno być usytuowane w takim miejscu, aby były zachowane wymagane odległości od innych obiektów. Aby ograniczyć niebezpieczeństwo przedostania się zanieczyszczeń do wód gruntowych, przepisy precyzyjnie określają minimalne odległości studni od zbiorników na ścieki czy budynków. Studnia powinna być również umieszczona nie bliżej niż 5 m od granicy działki oraz 7,5 m od osi rowu przydrożnego.
Znalezienie dobrego ujęcia wody najlepiej zlecić specjaliście. Do wód płytkich łatwo przedostają się zanieczyszczenia. Z kolei woda, która zalega głęboko z reguły charakteryzuje się wysoką zawartością m.in. żelaza czy amoniaku. Dlatego zanim zaczniemy budować studnię konieczne jest poznanie warunków gruntowo-wodnych. Tym bardziej, że od tego, na jakiej głębokości znajduje się woda, zależeć będzie rodzaj studni.
O występowanie wody na danym terenie i jej przewidywaną jakość warto spytać geologa znającego układ warstw geologicznych w okolicy. Sporo na ten temat wiedzą też doświadczeni lokalni wykonawcy studni wierconych.
Uwaga: w przypadku używania wody z własnego ujęcia do celów spożywczych, należy zbadać jej skład. Najlepiej zlecić takie badanie miejscowej stacji Sanitarno Epidemiologicznej (SANEPID).
Studnie kopane stosowane są do pobierania wody z płytkich warstw – znajdujących się kilka metrów pod ziemią. Studnie kopane wykonuje się z betonowych kręgów o średnicy np. jednego metra, układanych jeden na drugim do głębokości warstwy wodonośnej. Bardzo ważne jest, aby połączenia między kręgami były szczelne. Do studni kopanej najlepiej wybrać pompę samozasysającą lub, jeśli zwierciadło wody jest na głębokości kilkunastu metrów, pompę zatapialną. Studnię kopaną można wykonać samodzielnie.
Do pobierania wody z głębszych warstw, od kilkunastu do kilkudziesięciu metrów, służą studnie wiercone, zwane również głębinowymi i w tym przypadku do wykonania takiej studni zachodzi konieczność zastosowania profesjonalnego sprzętu wraz obsługą. Takim sprzętem dysponują tylko profesjonalne firmy. Studnie głębinowe buduje się z odcinków rur o średnicy 0,1 m zakończonych filtrem z osadnikiem, który umieszcza się w warstwie wodonośnej. W tym przypadku znajdują zastosowanie pompy głębinowe lub, jeśli zwierciadło wody jest na poziomie powyżej 20 m, pompy zatapialne.
Wyróżniamy również studnie wąskorurowe, czyli abisynki. Pobierają one wodę znajdującą się na głębokości ok. 7-8 m. Na studnię składa się z rura, o średnicy 25-50 mm, na końcu której znajduje się filtr siateczkowy, który zabezpiecza studnię przed przedostawaniem się do niej drobnego piasku
Studnie takie idealnie sprawdzają się na terenach piaszczystych. Wykonanie studni abisyńskich najlepiej powierzyć fachowcom. Do studni abisyńskich stosuje się pompy samozasysające.
Do pobierania wody ze studni pod odpowiednim ciśnieniem i w odpowiedniej ilości służy zestaw hydroforowy, czyli pompa, hydrofor i wyłącznik ciśnieniowy. Hydrofor ma za zadanie ograniczyć częstotliwość włączania pompy tak, aby nie była ona uruchamiana za każdym razem, kiedy pobieramy wodę. Gdy nie pracuje, wykorzystujemy wodę zgromadzoną w zbiorniku hydroforowym.
Fot. Delta Design
