Zielony dach - ekologiczne pokrycie dachowe
Zielone, płaskie dachy to rozwiązania zdobywające coraz większą popularność. Na rynku nieustannie pojawiają się nowe materiały i metody, które pozwalają na ich aranżację, a klienci biur projektowych coraz częściej są zainteresowani ich budową. Czym w rzeczywistości jest zielony dach i z jakimi wiąże się konsekwencjami? Jak jest skonstruowany i czym różni się dach ekstensywny od intensywnego? Wreszcie: czy warto zdecydować się na zielony dach? Odpowiedzi na te pytania znajdują się poniżej!
Czym jest zielony dach? Zalety i wady tego rozwiązania
Na nowoczesnych osiedlach i budynkach użyteczności publicznej zielone dachy powoli stają się normą. Nie bez przyczyny – oznaczają bowiem wiele istotnych zalet. W dużym uproszczeniu powiedzieć można, że zielony dach to dach obsadzony trwale roślinnością. Jest to możliwe dzięki specjalnej, warstwowej konstrukcji. Zielone dachy charakteryzują się dobrą izolacją termiczną – chronią przed nadmiernym nagrzewaniem się w miesiącach letnich, a jednocześnie zabezpieczają przed wychładzaniem zimą. Zwykle w pomieszczeniach, na którymi znajduje się zielony dach, nie ma potrzeby montażu klimatyzacji. Co więcej, taki dach zapewnia również izolację akustyczną, a więc sprawia, że poziom hałasu w pomieszczeniach jest niższy. Pokryte roślinnością dachy zapewniają bezpieczeństwo przeciwpożarowe, są odporne na uszkodzenia mechaniczne i działanie wiatru. To jednak nie koniec ich zalet – o 50% zmniejszają ilość wody, która z dachu odprowadzana jest do kanalizacji. Rosnące na dachu rośliny filtrują powietrze, produkują tlen i poprawiają mikroklimat otoczenia. Jednocześnie zielony dach może być wspaniałą przestrzenią rekreacyjną. Ogromną zaletą tego rozwiązania jest także fakt, że aranżacja zielonej przestrzeni na dachu, w przeciwieństwie do tradycyjnego ogrodu, nie wymaga nakładów na grunt. Warto również zauważyć, że budynki z zielonym dachem mają większą wartość.
Jakie są wady zielonych dachów? Podstawową jest bardzo wysoki ciężar konstrukcji nośnej – zielony dach waży znacznie więcej niż jego tradycyjny odpowiednik. To oznacza wyższą cenę zarówno jego samego, jak i elementów konstrukcyjnych budynku. Zielony dach wiąże się także z koniecznością zapewniania odpowiednich warunków rosnącym na nim roślinom, a więc czyszczenia odpływów, nawadniania etc.
Zielony dach ekstensywny
Zielony dach ekstensywny to taki, na którym sadzi się rośliny o najniższych wymaganiach wegetacyjnych, a więc mchy, rozchodniki, rojniki i kostrzewy. Takie rośliny nie wymagają szczególnej pielęgnacji i nawadniania, a obsadzony nimi ogród utrzymuje i rozwija się sam. Ważne jest, by obsadzać go roślinami, które łatwo przystosowują się do ekstremalnych warunków klimatycznych i wykazują zdolności do regeneracji. Powinny również odpowiadać klimatowi, który występuje w danym kraju.
Zielony dach intensywny
Wyróżniamy również zazielenienie dachu intensywnie wysokie oraz niskie. To pierwsze obejmuje rośliny takie jak byliny, krzewy, niewielkie drzewa i trawy. Zróżnicowana pod względem wysokości roślinność może pokrywać całą powierzchnię dachu. Ważne jednak, by jej układ był dobrany w taki sposób, aby zapewnić odpowiednie odprowadzanie nadmiaru wody i ochronę izolacji przed wrastaniem korzeni. Stosowane na takim dachu rośliny mają spore wymagania dotyczące pielęgnacji i nawadniania. Inaczej jest na dachu, na którym zazielenienie jest intensywne niskie. Wówczas sadzi się na nim byliny, krzewy i trawniki bez drzew, które mają mniejsze wymagania i są łatwiejsze w utrzymaniu i pielęgnacji.
Zielony dach – konstrukcja
Jak skonstruowane są zielone dachy? To zależy od konkretnych uwarunkowań danego dachu. Każda konstrukcja musi jednak spełniać podstawowe kryteria i wymagania w zakresie konstrukcyjnym i cieplno-wilgotnościowym. Oznacza to, że musi przenosić obciążenia i zapewniać odpowiednią izolację cieplną i hydroizolacją. Jednocześnie należy zabezpieczyć ją przed kondensacją pary wodnej i umożliwić łatwą termorenowację.
Warstwy zielonego dachu i ich grubość
Stropodach zielony budowany jest zwykle z kilku warstw, które różnią się od stosowanych w dachu tradycyjnym. Mówi się więc, że jest to dach zielony odwrócony. Dlaczego? Ponieważ na tradycyjnym dachu płaskim budowa zielonego tarasu nie jest odpowiednim rozwiązaniem. Wilgoć z czasem zacznie dostawać się do środka, a strop ulegnie uszkodzeniu. W dachu odwróconym warstwy ułożone są w odwrotnej kolejności. Pierwszą, idąc od góry jest substrat, którego grubość wynosi od kilku do kilkunastu centymetrów. Oczywiście będzie ona znacznie większa w przypadku dachów intensywnych. Niżej jest warstwa filtrująca, która zabezpiecza drenaż przed zanieczyszczeniem i zapchaniem. Ta, w zależności od rodzaju dachu, może mieć różną grubość. Kolejną warstwą jest warstwa drenująca, która gromadzi wodę dla roślin i odprowadza jej nadmiar (jej minimalna grubość to 5 cm), a następnie warstwa ochronna, która chroni warstwę hydroizolacyjną przed uszkodzeniami mechanicznymi. Ostatnie warstwy to hydro i termoizolacja.
Odwodnienie dachu zielonego
Gdy decydujemy się na zielony dach, przekrój jego konstrukcji ma szczególne znaczenie. Ważne jest, by konstrukcja zaprojektowana była zgodnie z założeniami, a więc w taki sposób, by posiadała m.in. wbudowany system odwodnienia, w tym odwodnienia awaryjnego, przewidzianego w sytuacji np. nawalnego deszczu.