Rodzaje nadproży – do czego służą? Jak umiejętnie wykonać nadproża i gdzie stosować je podczas budowy, czyli budowa stanu surowego bez błędów

W czasie projektowania domu należy wziąć pod uwagę solidność całej konstrukcji. Nie będzie to możliwe bez uwzględnienia obecności nadproży, które stanowią ważny element w otworach drzwiowych i okiennych. Jaką pełnią funkcję i dlaczego są aż tak istotne?

• Nadproże – czym jest?
• Rodzaje nadproży: nadproża żelbetowe, w kształcie litery U, prefabrykowane, strunobetonowe i inne
• Gotowe nadproża ze zbrojonego betonu komórkowego – czy warto?
• 10 błędów popełnianych podczas budowy ścian działowych
• Usuwanie mostków termicznych w żelbetowych nadprożach – czemu należy je izolować?

Nadproże – czym jest?

Nadproże jest elementem konstrukcyjnym budynku umieszczanym bezpośrednio nad otworem drzwiowym, okiennym lub innym, np. bramą garażową. Jego zadaniem jest przeniesienie ciężaru  na sąsiadujące ściany – pozwala to wyeliminować ryzyko zawalenia się muru znajdującego się bezpośrednio nad nim. Jak widać, pełni więc bardzo ważną rolę w konstrukcji całego budynku, dlatego należy zadbać, aby nadproże nad oknem lub drzwiami było odpowiednio dopasowane do projektu.

Rodzaje nadproży: nadproża żelbetowe, w kształcie litery U, prefabrykowane, strunobetonowe i inne

Podział nadproży determinowany jest przede wszystkim zastosowanym do ich wykonania materiałem, choć nierzadko znaczenie ma również jego kształt oraz to, czy element ten ma zbrojenie, czy jest go pozbawiony:

• nadproża żelbetowe – jak sama nazwa wskazuje, są wykonane z żelbetonu, czyli mieszanki cementu, wody i kruszywa, oraz wzmocnione stalowym zbrojeniem. To popularne i uniwersalne, lecz dosyć drogie rozwiązanie – również montaż nadproża żelbetowego nie jest łatwy, ale za to element świetnie spełnia swoje zadanie;
• nadproża stalowe – bardzo często wykorzystywane są w otworach o sporej rozpiętości. Są to gotowe belki stalowe, które świetnie sprawdzają się tam, gdzie szerokość przekracza 2,5 metra;
• nadproża prefabrykowane – opinie o nadprożach prefabrykowanych są pochlebne, w szczególności ze względu na ich łatwy montaż. Takie nadproża wykonuje się z belek, których rodzaje dobiera się przez wzgląd na ich przeznaczenie: belki S posłużą do nadproży nieobciążonych stropem, N do nadproży obciążonych stropem, zaś D do wykonywania ścianek działowych;
• nadproża w kształcie litery U – zwane również kształtkami nadprożowymi. Buduje się z nich zbrojenie, które następnie należy wypełnić betonem. Takie rozwiązanie sprawdza się w ścianach murowanych lub z betonu komórkowego, ale i często stanowią elementy szalunków;
• nadproża strunobetonowe – doskonale sprawdzają się niemal w każdej sytuacji, ponieważ są lekkie, wytrzymałe i łatwe w montażu. Z powodzeniem można wykorzystać je np. do zbrojenia nadproża bramy garażowej;
• nadproża drewniane – wykorzystywane są przede wszystkim do wykańczania budynków o drewnianej konstrukcji.

Gotowe nadproża ze zbrojonego betonu komórkowego – czy warto?

Coraz większą popularnością cieszą się gotowe nadproża z betonu komórkowego. Mają sporo zalet, które czynią je atrakcyjnym elementem konstrukcyjnym w czasie stawiania budynków. Przede wszystkim zastosowanie ich znacząco przyspiesza prace budowlane, ponieważ nie wymagają przygotowania szalunków, betonu i zbrojenia! Co więcej, ich niewielka masa umożliwia ręczny montaż nadproża, eliminując tym samym konieczność korzystania z zaawansowanych maszyn. Całość dopełnia wysoka trwałość i odporność na obciążenia tych elementów konstrukcyjnych. Wszystko to sprawia, że zdecydowanie warto stosować gotowe nadproża ze zbrojonego betonu komórkowego.

10 błędów popełnianych podczas budowy ścian działowych

Używanie nadproży jest także niezbędne w czasie stawiania ścian działowych. To zadanie, choć w teorii bardzo proste, wymaga stosowania się do pewnych zasad, by nie popełnić często spotykanych błędów:

1. Połączenia na sztywno – przez takie zespolenie ściany działowej z sufitem mogłoby dojść do pęknięć na tynkach. Warto zostawić zatem szczelinę i wypełnić ją elastyczną pianką poliuretanową.
2. Stawianie murowanej ściany bezpośrednio na jastrychu – taką ścianę powinno się kłaść na specjalnej stopce, która rozłoży ciężar przegrody na większą powierzchnię, zapobiegając pękaniu jastrychu.
3. Stawianie płyt g-k na podłodze – jeśli przegroda jest z karton-gipsu, powinno się zachować ok. 1 cm szczeliny pomiędzy ścianą a posadzką, a następnie wypełnić ją elastyczną pianką.
4. Nieprawidłowy dobór płyt g-k – należy pamiętać, że do pomieszczeń o wyższej wilgotności, jak kuchnie czy łazienki, przeznaczone są specjalne, bardziej odporne płyty oznaczone kolorem zielonym.
5. Błędny montaż wkrętów – wkręty nie mogą przebić warstwy papieru płyty g-k, ponieważ mogłoby to spowodować niestabilne mocowanie elementów. Za nieprawidłowe uważane jest również wystawanie wkrętów ponad powierzchnię płyty.
6. Brak izolacji w ściance g-k – warto stosować wełnę mineralną w przegrodach z katon-gipsu, aby zapewnić ścianom odpowiednią izolację akustyczną. Należy też wykorzystać specjalną taśmę akustyczną pod ścianką.
7. Brak odpowiednich narzędzi – te będą potrzebne w czasie bruzdowania i wykonywania otworów w przegrodach. Należy zrezygnować z elektronarzędzi kujących, które mogłyby łatwo przebić ścianę lub spowodować na niej pęknięcia.
8. Nieodpowiedni dobór drzwi – w przypadku ścianek działowych należy zadbać o izolację akustyczną, która ze względu na zastosowane materiały może być słaba. Nie należy jej zatem dodatkowo pogarszać, kupując drzwi bez uszczelek lub z otworami wentylacyjnymi – wyjątkiem okażą się tutaj kuchnie i łazienki, którym takie drzwi pomagają zadbać o cyrkulację powietrza.
9. Błędne rozplanowanie gniazdek elektrycznych – nie powinny wypadać w tych samych miejscach po obu stronach ściany, szczególnie jeśli przegrody są cienkie.
10. Brak nadproży – niektórzy pomijają etap montażu nadproża lub zastępują je jedynie zbrojeniem. Choć w niektórych przypadkach może się okazać, że nadproże jest zbędne, w większości pozwala ono unikać pękania tynków i powstawania zarysowań.

Sprawdź też, z jakich materiałów można wykonać ścianę działową.

Usuwanie mostków termicznych w żelbetowych nadprożach – czemu należy je izolować?

Żelbetonowe nadproża z pewnością wyróżnia ich doskonała wytrzymałość i odporność na obciążenia. Jednak parametry izolacyjne tego materiału pozostawiają sporo do życzenia. Jeśli więc takie nadproża nie zostaną odpowiednio ocieplone, będą miejscami, w których powstaną mostki termiczne powodujące ogromne straty ciepła całego budynku. Dlatego decydując się na ten rodzaj nadproża, trzeba wziąć pod uwagę konieczność wykonania izolacji, szczególnie jeśli nadproże znajduje się nad sporym otworze w ścianie jednowarstwowej.

Odpowiednie zastosowanie nadproży zwiększy trwałość stawianego budynku i zapewni nam spokój i poczucie bezpieczeństwa. Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej o konstrukcji domów mieszkalnych, zajrzyj do naszej czytelni!