Ile kosztuje ogrzewanie i eksploatacja domu?
Komfortowy i nowoczesny, a zarazem nie generujący zbyt wielkich kosztów eksploatacji dom to marzenie wielu. Przyjrzyjmy się zatem kosztom eksploatacji domu jednorodzinnego. Ogrzewanie domu i wody użytkowej to jeden z najbardziej odczuwalnych wydatków. Koszty te sięgają bowiem od 70 % do 80 % rocznych kosztów eksploatacji. Zanim zaczniemy budowę, należy zatem przeanalizować wszelkie za i przeciw co do poszczególnych sposobów ogrzewania. Już na etapie projektu należ wybrać rozwiązanie najlepsze i najtańsze.
Orientacyjne ilości paliw potrzebnych do ogrzania 1 m2 domu jednorodzinnego
Paliwo |
Ilość |
Olej opałowy |
2,8 - 3,7 l |
Gaz ziemny |
3,1 - 4,2 m3 |
Gaz propan |
4,2 - 5,7 l |
Pellet |
6 - 8 kg |
Drewno (brzoza) sucha |
6 - 8 kg |
Ekogroszek |
3,8 - 8 kg |
Węgiel kamienny |
3,1 - 6 kg |
Mniej paliwa będzie oczywiście potrzebował dom we Wrocławiu, a więcej w Suwałkach ze względu na różnice klimatyczne.
W przypadku ekogroszku i węgla należy wziąć pod uwagę, że na rynku występuje towar o bardzo zróżnicowanej wartości energetycznej (patrz tabela poniżej).
Obliczenie przybliżonych kosztów ogrzewania domu
Aby bardziej precyzyjnie oszacować koszt ogrzewania, musimy znać kilka podstawowych wartości:
1. EUco [kWh/(m2rok)] - roczne zapotrzebowanie energii konkretnego domu do celów ogrzewania, wentylacji i przygotowania ciepłej wody na 1 m2. W przypadku nowo projektowanych budynków wartość tę możemy znaleźć w charakterystyce energetycznej dołączanej do projektu domu lub świadectwie charakterystyki energetycznej, które powinien posiadać gotowy budynek przeznaczony do sprzedaży.
2. P [m2] - ilość m2 powierzchni użytkowej domu, która jest ogrzewana.
3. Wo [kWh/jedn objętości lub wagi] – wartość opałowa paliwa, którego zamierzamy użyć do ogrzewania domu. Przykładowe wartości podane są w tabeli poniżej.
Teraz możemy obliczyć szacunkową ilość paliwa, które zużyjemy w ciągu roku:
EUco x P
Wo
Wartości opałowe niektórych paliw
Paliwo |
Wo - wartość opałowa |
Olej opałowy |
10,7 kWh / l |
Gaz ziemny |
9,5 kWh /m3 |
Gaz propan-butan |
7 kWh / l |
Pellet |
5 kWh / kg |
Drewno (brzoza) suche |
5 kWh/kg |
Ekogroszek |
5 - 7,8 kWh/kg |
Węgiel |
6,7 - 9,5 kWh/kg |
Wielkości podane w tabeli są orientacyjne
Sprawność kotła c.o. przyjęto 90%
Pozostaje tylko sprawdzić aktualne ceny paliw i otrzymamy przybliżony roczny koszt eksploatacji.
Warto wiedzieć, że budynki projektowane jako energooszczędne będą posiadać wartość EUco poniżej 40 kWh/(m2rok). Czasami oznaczone są one symbolem NF40 zgodnie z nomenklaturą przyjętą przez Agencję Poszanowania Energii. Spotykane niekiedy oznaczenie NF15 (zapotrzebowanie poniżej 40 kWh/(m2rok)) charakteryzuje dom pasywny, to znaczy taki, który obywa się bez tradycyjnego systemu grzewczego.
Budynki zaprojektowane przy uwzględnieniu minimalnych parametrów wymaganych warunkami technicznymi będą charakteryzować się wyższą wartością EUco w granicach 80 - 100 kWh/(m2rok).
Ogrzewanie - rodzaje paliw
Na koszty ogrzewania ma wpływ wiele czynników: izolacyjność cieplna, rodzaj paliwa oraz sprawność systemu grzewczego. Należy również wziąć pod uwagę, że o ile piec gazowy możemy umieścić np. w łazience, to już kotłownia na paliwo stałe czy olej opałowy wymagać będzie oddzielnego pomieszczenia o powierzchni około 6 m2 powiększając całkowity koszt budowy domu.
Wśród najdroższych rozwiązań prym wiodą instalacje grzewcze wykorzystujące olej opałowy. Pomimo ostatnich obniżek cen tego paliwa, cena za litr oscyluje wokół 3,00 zł. Niestety olej opałowy oraz gaz płynny stanowią paliwa, których ceny ulegają znacznym wahaniom. Dlatego też trzeba liczyć się z tym, że koszty mogą wzrosnąć lub minimalnie zmaleć.
Ogrzewanie domu gazem ziemnym czy skroplonym propanem również do tanich nie należy. Cena propanu to około 2,99 zł/litr, zaś gazu ziemnego od 2,09 zł/m3 do 2,20 zł/m3. Gaz jest ciągle drogi, dlatego najczęściej wykorzystuje się go wyłącznie do celów domowych.
Zarówno drewno, jak i węgiel stanowią materiały, których ceny są dosyć przystępne w porównaniu z innymi. Właściciele kotłów opalanych drewnem muszą przygotować się na wydatek rzędu od 180 zł brutto za m.p. drewna. Tona dobrej jakości węgla waha się w granicach od 500 zł do 900 zł.
Prąd, woda, inne opłaty
Na wysokość kosztów eksploatacji ogromny wpływ mają również rachunki za prąd. Jeżeli budynek nie jest ogrzewany prądem, opłaty za energię są porównywalne z tymi, jakie ponoszą właściciele mieszkań w blokach, czyli ok. 100-150 zł miesięcznie. Gdy w domu są dodatkowe źródła poboru prądu, cena ta może wzrosnąć do 300, a nawet i więcej złotych. Zewnętrzne oświetlenie włączane na noc, brama z napędem, wentylacja, pompa do poboru wody ze studni, piekarnik oraz inne narzędzia elektryczne używane w domu generują dodatkowe koszty.
Ceny prądu są różne. Wszystko zależy od jego dostawcy i taryfy, którą wybierzemy. Dlatego warto pokusić się o odpowiednią analizę i wybrać najtańszą propozycję. Można to zrobić za pomocą specjalnego kalkulatora, dostępnego na stronie internetowej Urzędu Regulacji i Energetyki.
Z wodą i ściekami wiążą się kolejne straty gotówki. Za tę z miejskiego wodociągu zapłacimy od 100 zł do 250 zł w zależności od jej zużycia. W tę cenę wliczona jest już opłata za ścieki. Woda z własnej studni jest za darmo. Studnię trzeba jednak najpierw wybudować, a to wydatek sięgający kilku lub kilkunastu tysięcy złotych.
Za opróżnienie szamba płaci się około 100 zł, średnio raz w miesiącu.
Jednak to jeszcze nie koniec… Zapłacić trzeba także za wywóz śmieci (kilkadziesiąt złotych miesięcznie), ewentualny monitoring i obowiązkowo uregulować podatek (kilkaset złotych rocznie) oraz zagospodarować i zaaranżować przestrzeń wokół domu. Z upływem lat, konieczny będzie również remont. Wszystko, po podliczeniu daje nam ogromne kwoty, które mogą czasem przyprawić o zawroty głowy.
Domy energooszczędne
Koszty te, wyglądają zupełnie inaczej w przypadku projektów opracowywanych w standardzie energooszczędności NF40, a więc takich, które charakteryzują się podwyższonymi wymaganiami dotyczącymi między innymi: izolacyjności, wentylacji, szczelności oraz sprawności urządzeń. Inwestycja w innowacyjne budownictwo może spowodować zmniejszenie rachunków nawet o 70 %. Wynik taki możliwy jest dzięki zastosowaniu odpowiednio ocieplonych ścian charakteryzujących się wysokimi parametrami termicznymi, wydajnych systemów ogrzewania, które oparte są głównie na pozyskiwaniu energii z alternatywnych źródeł, jak energia słoneczna czy też właściwości cieplnych drzwi oraz przeszkleń.
Ponad standardowe ocieplanie przegród zewnętrznych w domach energooszczędnych pozwala zaoszczędzić ok. 40% energii potrzebnej do ogrzania domu. Wpływ na zmniejszenie rachunków za ogrzewanie mają również kotły kondensacyjne w przypadku gazu czy wentylacja mechaniczna z odzyskiem ciepła. Stosując rekuperację oszczędzamy także na wykonaniu kominów wentylacyjnych, stanowiących ok. 1,5% kosztów. System ogrzewania domu oparty o działanie pompy ciepła współpracującej z ogrzewaniem podłogowym wiąże się z dość wysokimi kosztami. Czas zwrotu inwestycji wynosi nawet kilkanaście lat, ale z może warto poczekać. Pompa ciepła to urządzenie wykorzystujące energię odnawialną czerpaną z powietrza, wód gruntowych lub ziemi. Dzięki temu będziemy oszczędzać swoje pieniądze i jednocześnie chronić środowisko.
W domach energooszczędnych stosowane są także instalacje solarne. Z ich pomocą można zaoszczędzić zarówno na ogrzewaniu wody, jak i całego budynku. Ile oszczędzamy? Około 25% energii niezbędnej do ogrzania domu i ok. 70% zużywanej do podgrzania wody. Reasumując, budynek posiadający normatywną ochronę przed stratami ciepła charakteryzuje się zapotrzebowaniem na energię do celów grzewczych w granicach 100 kWh/(m2rok), zaś budynek energooszczędny poniżej 40 kWh/(m2rok). Różnica jest ogromna.
Energooszczędny dom, to taki, w którym również zużycie energii obniżane jest do minimum. Najtańszy dostawca, najkorzystniejsza taryfa czy ogniwa fotowoltaiczne zamiast elektrycznego napędu bramy – to wszystko ma wpływ na zmniejszenie kosztów eksploatacyjnych. A co z wodą? Ilość zużywanej wody pomogą zmniejszyć sprawnie działająca cyrkulacja ciepłej wody użytkowej, wodooszczędne baterie oraz nowoczesna pralka i zmywarka – zyski sięgają nawet 40%. Przydomowa oczyszczalnia ścieków i instalacja pozwalająca na dwukrotne wykorzystanie wody (tzw. "szare" ścieki) zmniejsza powstawanie ścieków o blisko 30%. Warto także zainwestować w instalację do zbierania deszczówki. Ona również sprawi, że w kieszeni zostanie na inne, niezwiązane z domem wydatki.
Przeczytaj też: Ile kosztuje budowa domu ?